ریسک سیستماتیک چیست؟

ریسک سیستماتیک (Systematic risk) به ریسک ذاتی کل بازار یا بخش بازار اشاره دارد. ریسک سیستماتیک، همچنین به عنوان “ریسک غیرقابل تنوع”، “نوسان” یا “ریسک بازار” شناخته می شود. این ریسک بر کل بازار تأثیر می گذارد، نه فقط یک سهام یا یک صنعت خاص.

نکات مهم

• ریسک سیستماتیک در کل بازار ذاتی است و منعکس کننده تأثیر عوامل اقتصادی، جغراسیاسی و مالی است.
• این نوع ریسک از ریسک غیرسیستماتیک، که بر صنعت یا اوراق بهادار خاصی تأثیر می گذارد، متمایز است.
• ریسک سیستماتیک تا حد زیادی غیرقابل پیش بینی است و اجتناب از آن دشوار است.
• سرمایه گذاران می توانند با ایجاد یک سبد متنوع، تأثیر ریسک سیستماتیک را تا حدودی کاهش دهند.

درک ریسک سیستماتیک

ریسک سیستماتیک (Systematic Risk)، هم غیرقابل پیش بینی است و هم اجتناب کامل از آن غیرممکن است. نمی توان آن را از طریق تنوع سازی، پوشش ریسک یا با استفاده از استراتژی تخصیص صحیح دارایی، کاهش داد.

ریسک سیستماتیک زمینه ساز سایر ریسک های سرمایه گذاری مانند ریسک صنعت است. به عنوان مثال، اگر سرمایه‌گذار بر سهام امنیت سایبری تأکید زیادی داشته باشد، می‌توان با سرمایه‌گذاری در طیفی از سهام در بخش‌های دیگر، مانند مراقبت‌های بهداشتی و زیرساخت، تنوع ایجاد کرد. با این حال، ریسک سیستماتیک شامل تغییرات نرخ بهره، تورم، رکود اقتصادی و جنگ و سایر تغییرات عمده است. تغییرات در این حوزه ها می تواند کل بازار را تحت تاثیر قرار دهد و نمی توان با تغییر موقعیت ها در یک سبد سهام عمومی، آن را کاهش داد.

در این رابطه بخوانید‌ : معرفی انواع کیف پول بیت کوین و راه های محافظت از آن

برای کمک به مدیریت ریسک سیستماتیک، سرمایه گذاران باید اطمینان حاصل کنند که پرتفوی آنها دارای انواع مختلفی از دارایی ها، مانند درآمد ثابت، پول نقد، و املاک و مستغلات است که هر یک در صورت تغییر سیستمیک عمده، واکنش متفاوتی نشان خواهند داد. به عنوان مثال، افزایش نرخ بهره، برخی از اوراق قرضه جدید را با ارزش تر می کند، در حالی که باعث می شود کاهش قیمت سهام برخی از سهام شرکت ها میشود، زیرا سرمایه گذاران تصور می کنند تیم های اجرایی در حال کاهش هزینه ها هستند. در صورت افزایش نرخ بهره، اطمینان از اینکه پرتفوی اوراق بهادار درآمدزای فراوانی دارد، از کاهش قیمت در برخی از سهام کاسته خواهد شد.

ریسک سیستماتیک و غیر سیستماتیک

نقطه مقابل ریسک سیستماتیک، ریسک غیرسیستماتیک است که گروه بسیار خاصی از اوراق بهادار یا اوراق بهادار فردی را تحت تاثیر قرار می دهد. ریسک غیر سیستماتیک را می توان از طریق تنوع سازی، کاهش داد. در حالی که ریسک سیستماتیک را می توان به عنوان احتمال زیان مرتبط با کل بازار یا بخشی از آن در نظر گرفت، ریسک غیرسیستماتیک به احتمالِ ضرر در یک صنعت یا اوراق بهادار خاص اشاره دارد.

اگر می‌خواهید بدانید که یک اوراق بهادار، صندوق یا پورتفوی خاص چقدر ریسک سیستماتیک دارد، می‌توانید بتای آن را مشاهده کنید، که میزان نوسان آن سرمایه‌گذاری را در مقایسه با کل بازار اندازه‌گیری می‌کند. بتای بیشتر از یک، به این معنی است که سرمایه گذاری دارای ریسک سیستماتیک بیشتری نسبت به بازار است، در حالی که کمتر از یک به معنای ریسک سیستماتیک کمتری نسبت به بازار است. بتای برابر با یک، به این معنی است که سرمایه گذاری دارای ریسک سیستماتیک مشابه بازار است.

نکته: ریسک سیستماتیک (Systematic risk) با ریسک سیستمی متفاوت است. ریسک سیستمی یعنی خطری که یک رویداد خاص می تواند شوک بزرگی به سیستم وارد کند.

مثال: ریسک سیستماتیک و رکود بزرگ مالی

رکود بزرگ همچنین نمونه ای از ریسک سیستماتیک را ارائه می دهد. هر کسی که در سال 2008 در بازار سرمایه گذاری کرد، ارزش سرمایه گذاری های خود را به شدت از این رویداد اقتصادی تغییر داد. رکود بزرگ به طرق مختلف بر طبقات دارایی تأثیر گذاشت، زیرا اوراق بهادار پرریسک (مثلاً آنهایی که دارای اهرم بیشتری بودند) در مقادیر زیادی فروخته شدند، در حالی که دارایی های ساده تر، مانند اوراق قرضه خزانه داری ایالات متحده، ارزشمندتر شدند.

ریسک غیر سیستماتیک چیست؟

نقطه مقابل ریسک سیستماتیک، ریسک غیرسیستماتیک است که گروه بسیار خاصی از اوراق بهادار یا اوراق بهادار فردی را تحت تاثیر قرار می دهد. ریسک غیر سیستماتیک را می توان از طریق تنوع سازی، کاهش داد. در حالی که ریسک سیستماتیک را می توان به عنوان احتمال ضرر مرتبط با کل بازار یا بخشی از آن در نظر گرفت، ریسک غیرسیستماتیک به احتمال ضرر در یک صنعت یا اوراق بهادار خاص اشاره دارد.

یه سرمایه گذار چگونه می تواند ریسک سیستماتیک را مدیریت کند؟

ریسک سیستماتیک هم غیرقابل پیش‌بینی است و هم اجتناب کامل از آن غیرممکن است، سرمایه‌گذاران می‌توانند با اطمینان از اینکه پرتفوی‌هایشان شامل انواع دارایی‌ها، مانند درآمد ثابت، پول نقد، و مستغلات است، آن را مدیریت کنند، که هر یک به طور متفاوتی نسبت به رویدادی که بر بازار کلی تأثیر می‌گذارد، واکنش نشان می‌دهد. برای مثال، افزایش نرخ بهره، برخی از اوراق قرضه جدید را با ارزش تر می کند، در حالی که باعث کاهش ارزش سهام برخی از شرکت ها می شود. بنابراین، اطمینان از اینکه یک پرتفوی اوراق بهادار درآمدزایی فراوانی دارد، از کاهش قیمت در برخی از سهام کاسته خواهد شد.

رابطه بین بتا و ریسک سیستماتیک چیست؟

یک سرمایه‌گذار می‌تواند ریسک سیستماتیک یک اوراق بهادار، صندوق یا پورتفولیوی خاص را با مشاهده بتای آن شناسایی کند. بتا میزان نوسان این سرمایه گذاری را در مقایسه با کل بازار اندازه گیری می کند. بتای بیشتر از 1 به این معنی است که سرمایه گذاری دارای ریسک سیستماتیک بیشتری نسبت به بازار است، در حالی که کمتر از 1 به معنای ریسک سیستماتیک کمتری نسبت به بازار است. بتای برابر با یک به این معنی است که سرمایه گذاری دارای ریسک سیستماتیک مشابه بازار است.

ترجمه شده توسط مجله خبری نیپوتو