گس فی اتریوم چیست؟

“گس” اصطلاح رایج دنیای بلاکچین و رمزارزها است و به هزینه یک تراکنش در شبکه اتریوم گفته میشود. تمام تراکنش‌ها در بلاکچین مشمول پرداخت گس فی هستند که به حفظ امنیت پردازش و کارایی تراکنش‌ها کمک می‌کنند.

گس فی، نقش اساسی در تعیین سرعت تراکنش، هزینه تراکنش و کارایی کل زنجیره ایفا می‌کند.

گس فی چه کارایی دارد؟

از آنجایی که تمام تراکنش های اتریوم برای اجرا به منابع محاسباتی نیاز دارد، گس فی به عنوان پاداش و ایجاد انگیزه برای ولیدیتورها استفاده میشود تا تراکنش ها را تایید کنند و در نتیجه مانع خراب کاری در شبکه شوند.

در این رابطه بخوانید‌ : الگوریتم افکار (AoT) چیست؟

گس فی مقدار گسی اس که برای اجرای یک عملیات استفاده میشود. گس فی با استفاده از کوین اصلی شبکه اتریوم، یعنی ETH پرداخت می‌شود. این هزینه بدون توجه به اینکه تراکنش با موفقیت اجرا شود یا اجرا نشود باید پرداخت شود.

گس از بخش های کوچکتری به نام Gwei تشکیل شده است. در شبکه اتریوم، مقدار گس با Gwei مشخص میشود. یک Gwei برابر با 0.000000001 ETH است.

گس فی چگونه کار می‌کند؟

گس به عنوان واحد اندازه‌گیری برای قدرت محاسباتی انجام وظایف در شبکه تعریف می‌شود. به بیان ساده، گس، هزینه ای است که برای انجام تراکنش‌ها در بلاکچین اتریوم پرداخت میشود.

برای اجرای بسیاری از انواع پروتکل‌های شبکه اتریوم باید گس فی پرداخت کرد. به عنوان مثال، برنامه‌های غیرمتمرکز (dApps)، توکن‌های غیر قابل تعویض (NFT) و انتقال دارایی، همگی برای اجرای تراکنش‌های درون زنجیره‌ای به گس نیاز دارند.

قیمت گس به نوع تراکنش و میزان شلوغی شبکه بلاکچین در زمان پردازش تراکنش وابسته است. هرچه تعداد بیشتری کاربر سعی دارند به طور همزمان تراکنش‌ها را انجام دهند، گس فی بالاتر خواهد بود.

چرا گس اهمیت دارد؟

گس به عنوان پاداش ولیدیتورها و افرادی که با ارائه خدمات به حفط امنیت کمک می‌کنند پرداخت میشود. همچنین از خراب کاری بازیگران بد در شبکه جلوگیری میکند؛ بدون گس، بازیگران بد می‌توانستند همزمان تعداد زیادی تراکنش ارسال کنند و اساساً شبکه را مسدود کنند.

گس و بلاکچین اتریوم

کاربران می‌توانند قیمت گس خود را انتخاب کنند. هرچه مقدار بیشتری ETH به عنوان گس بپردازید، احتمال سرعت پذیرش پردازش تراکنش را بالا میبرد. از طرفی، هرچه مقدار کمتری گس فی پرداخت کنید احتمالا  پذیرش و پردازش تراکنش با سرعت کمتری انجام میشود. بدین ترتیب، گاهی اوقات ممکن است تراکنش رد شود، زیرا بسیاری از ماینرها تراکنش‌هایی را انتخاب می‌کنند که پاداش ETH بیشتری دارند.

این موضوع به طور متداول در زمان‌هایی که ترافیک شبکه بالا است و بسیاری سعی دارند تراکنش‌هایشان به سرعت پردازش و تایید شود رخ می‌دهد. همیشه قیمت‌های جدید گس را در شبکه اتریوم چک کنید تا بدانید چه مقدار Gwei برای انجام یک تراکنش نیاز است.

چگونه گس فی کمتری بپردازیم؟

زمان بندی مناسب: از اجرای تراکنش‌ها در زمان‌های شلوع شبکه اجتناب کنید.

استفاده از راهکارهای لایه دوم: لایه‌های دوم لایه‌های ثانویه هستند که روی زنجیره اصلی ساخته شده و هدف آن‌ها کاهش بار تراکنشی از روی زنجیره اصلی است.

تنظیم قیمت‌های گس: برخی از کیف‌پول‌ها به کاربران اجازه می‌دهند تا به صورت دستی قیمت گس را به میزان دلخواه تنظیم کنند. تعیین قیمت پایین برای گس میتواند هزینه تراکنش را کاهش دهد، اما باعث افزایش زمان پردازش تراکنش می‌شود.

همچنین بخوانید : معضل سه‌گانه بلاکچین چیست؟ (Blockchain Trilemma)

استفاده از ابزارهای محاسبه گس فی: ابزارهای زیادی وجود دارد که میتواند قیمت لحظه ای گس را محاسبه کنند. مانند

• Etherscan Gas tracker
• ETH Gas Station
• Blocknative Gas Estimator

هرچندکه کاهش هزینه گس اهمیت دارد، اما اطمینان از پردازش تراکنش نیز اهمیت دارد. تنظیم قیمت گس به میزان خیلی پایین ممکن است باعث گیرکردن تراکنش در صف و یا رد آن شود.

چرا گس فی اتریوم زیاد است؟

طبیعی است که افراد گاهی برای اجرای تراکنش‌های ساده سواپ کردن یا خرید در اتریوم صدها دلار پرداخت کنند. این امر به ویژه طمانی رخ میدهد که تقاضا در شبکه بالاست، مانند بازار گاوی 2021.

اما چرا؟

هر بلاکچین دارای سه ویژگی اصلی است: امنیت، قابلیت مقیاس‌پذیری و غیرمتمرکز بودن. اما تنها میتوان دو تا از این ویژگی‌ها را به طور همزان داشت و سومین ویژگی قربانی دوتای دیگر میشود.

ویتالیک بوترین، هم‌موسس اتریوم، این را سه عامل ناسازگار بلاکچین می‌نامد.

با توجه به ویژگی‌های کلیدی اتریوم یعنی غیرمتمرکز بودن و امنیت شبکه، قابلیت مقیاس‌پذیری سومین ویژگی است که قربانی دوتای دیگر شده است. به عبارت دیگر، اتریوم تنها می‌تواند بین 20 تا 30 تراکنش در ثانیه را پردازش کند.

برای بلاکچینی که کاربران آن بیلیون‌ها دلار در آن معامله می‌کنند، این سرعت پردازش تراکنش‌ها بسیار کند است.

اکنون، هنگامی که شبکه شلوغ تر از معمول است، احتمال دارد صدها تراکنش در ثانیه به ممپول (MemPool) یا استخر تراکنش ارسال شود. استخر تارکنش مکانی است که تراکنش‌ها در آنجا در انتظار پذیرش و تایید می باشند. با این حال، همانطور که می‌دانیم، ولیدیتورهای اتریوم تنها می‌توانند 20 تا 30 تراکنش را در هر ثانیه اعتبارسنجی کنند.

ولیدیتورها ترجیح می‌دهند تراکنش‌هایی که دارای گس فی بالاتری هستند را انتخاب کنند. به همین دلیل، کاربران سعی می‌کنند با پرداخت گس فی بیشتر نسبت به سایرین، تراکنششان پذیرفته شود و ابتدا در یک بلاک قرار گیرد.

می‌توانید این را به عنوان یک حراج کور در نظر بگیرید. در حراج کور کاربران با پیشنهاد مبلغ  بالا سعی میکنند توجه ماینرها را برای پذیرش تراکنششان جلب کنند. درست مانند یک حراج سنتی، پیشنهاد بالاتر انتخاب می‌شود.

در نتیجه، تا زمانی که حجم تراکنش‌ها کاهش نیابد، قیمت‌ گس افزایش پیدا می‌کنند.

با این حال، از زمان به روز رسانی لندن حراج کور دیگر معتبر نیست. اکنون، شبکه برای هر بلاک جدید بر اساس تقاضا برای تراکنش‌ها در بلاک قبلی، یک هزینه پایه ثابت مشخص می‌کند.

هرچند هزینه پایه کافی است تا یک تراکنش انجام شود، اما کاربران هنوز می‌توانند با اضافه کردن انعام برای ولیدیتورها مطمئن شوند تراکنش‌هایشان سریع‌تر پذیرفته و پردازش میشود.

محدودیت گس

محدودیت گس به میزان حداکثر انرژی (گاز) ای که یک کاربر اتریوم مایل است برای یک تراکنش در بلاکچین پرداخت کند، اشاره دارد. اکثر کیف‌پول‌ها و صرافی‌ها سقف گازی برای تراکنش‌های استاندارد اتریوم محدودیت 21,000 gwei تعیین می‌کنند، اما کاربران میتوانند این محدودیت را به صورت دستی ویرایش کنند. محدودیت گس بالا عمدتا در زمان شلوغی شبکه که بسیاری از کاربران برای در الویت قرار دادن تراکنششان رقابت می‌کنند، قرار می‌گیرد. اتریوم تنها مقدار لازم از گاز برای تراکنش را مصرف می‌کند و موجودی گی‌وی باقیمانده که استفاده نشده است، به کیف‌پول باز می‌گردد. با این حال، تنظیم سقف گاز به میزان پایین ممکن است منجر به شکست تراکنش‌ها شود که منجر به هدر رفتن هزینه‌های گاز می‌شود که قابل بازیابی نیست.

راه کارهایی برای کاهش گس فی

ارتقاء چندفازی Ethereum 2.0 در آگست 2022 با هدف بهبود قابلیت مقیاس‌پذیری، امنیت و کارایی شبکه انجام شد و از یک مدل اثبات کار به یک مدل اثبات سهام تغییر یافت. ظرفیت انجام تراکنش به طریق قابل توجهی بهبود پیدا کرده و با کاهش میزان انرژی محاسباتی مورد نیاز برای هر تراکنش، گس فی نیز کاهش یافته است.

راهکارهای مقیاس‌پذیری لایه دو

پروتکل‌های لایه دو (L2) ساختارهای مقیاس‌پذیری ثانویه‌ای هستند که بر روی بلاکچین لایه 1 ساخته شده‌اند. آنها طراحی شده‌اند تا ظرفیت انجام تراکنش و گس فی را بهبود بخشند.

زنجیره‌های جانبی

زنجیره های جانبی، شبکه‌های بلاکچین جدا شده را از طریق یک پل دوطرفه به یک بلاکچین اصلی متصل میکند اما با استفاده از پروتکل‌های اجماع مستقل عمل می‌کنند. با استفاده از قراردادهای هوشمند، زنجیره‌های جانبی توکن‌ها را با حفظ امنیت بین بلاکچین جا به جا میکنند. برای اتریوم، پلیگان یک جایگزین سریع، ارزان و قابل مقیاس است.

رولاپ‌ها

این راهکارهای مقیاس‌پذیری چندین تراکنش بلاکچین را همزمان گروه‌بندی می‌کنند و داده تراکنش را در بلاکچین اصلی ذخیره می‌کنند در حالی که تراکنش را در یک زنجیره جداگانه اجرا میکنند. رولاپ‌ها با اعتبارسنجی درون زتجیره ای تراکنش‌ها و اجرای آنها در خارج از زنجیره باعث افزایش ظرفیت تراکنش و کاهش گس فی می‌شود.

کلام آخر

با پیشرفت فضای کریپتوکارنسی ابزارها و راه حل‌های بسیاری برای بهبود این فضا توسعه داده میشوند، از جمله کاهش هزینه های تراکنش و افزایش سرعت پردازش آنها. گس نقش مهمی در اکوسیستم اتریوم ایفا میکند و برای پرداخت هزینه پردازش تراکنش های شبکه استفاده میشود و همچنین به عملکرد صجیج شبکه کمک میکند.

ترجمه شده توسط مجله خبری نیپوتو