مکانیزم اجماع، هسته اصلی هر بلاکچینی است. مکانیزم اجماع یعنی چگونه تمام گره ها در یک شبکه غیرمتمرکز در مورد وضعیت یک بلاکچین به توافق میرسند. انواع مختلفی از مکانیزم های اجماع وجود دارد که به دو دسته اصلی تقسیم می شوند: اثبات کار (PoW) و اثبات سهام (PoS).

مکانیزم اثبات سهام به عنوان یک جایگزین کم هزینه و کم مصرف برای الگوریتم اثبات کار توسعه یافته است. این مکانیزم با استفاده از سیستم پاداش دهی با توکن های بومی، کاربران را تشویق می کند تا داده ها را بررسی و تأیید کنند و در نتیجه امنیت شبکه را تضمین کنند.

اما همه بلاکچین های اثبات سهام یکسان عمل نمی کنند.

در این رابطه بخوانید‌ : روانشناسی ترید چیست و چگونه بر سود شما در معاملات ارز دیجیتال تأثیر می گذارد؟

عملکرد و اجرای اثبات سهام بین بلاکچین های مختلف می تواند به طور قابل توجهی متفاوت باشد. در حالی که اصل اساسی اثبات سهام در بلاکچین های مختلف یکسان است، اما قوانین، پروتکل ها و مکانیزم های خاص آنها می تواند متفاوت باشد.

اثبات سهام واگذار شده (Delegated Proof of Stake)‌ نوع خاصی از مکانیزم اجماع اثبات سهام است که دارای مکانیزم رای گیری و واگذاری برای دموکراتیک تر کردن این فرآیند است.

اثبات سهام واگذار شده چیست؟

اثبات سهام واگذار شده (DPoS)‌ یک مکانیسم اجماع بلاکچین است که در آن کاربران شبکه با رای دادن، نمایندگانی را برای اعتبارسنجی بلوک بعدی انتخاب می‌کنند. اثبات سهام واگذار شده نیز مانند یک مکانیزم سنتی اثبات سهام، از یک سیستم استیکنگ با وثیقه استفاده می کند. با این حال، از یک فرآیند دموکراتیک خاص نیز استفاده می کند که برای رفع محدودیت های سیستم اثبات سهام طراحی شده است. این فرآیند به سیستم اجازه می دهد تا روشی مقرون به صرفه تر، کارآمدتر و منصفانه تر برای اعتبارسنجی تراکنش ها ارائه دهد.

تاریخچه اثبات سهام واگذار شده

تاریخچه مکانیزم اجماع اثبات سهام به سال 2012 بر میگردد که Peercoin به عنوان اولین پیاده سازی کاربردی مکانیزم اثبات سهام معرفی شد. بعد از آن به سرعت در سال 2013، دانیل لاریمر ایده DPoS را مطرح کرد و متعاقباً، در سال 2014، DPoS به عنوان یک نسخه اصلاح شده از الگوریتم استاندارد PoS معرفی شد. سپس، BitShares در سال 2015 اولین نسخه اثبات سهام واگذار شده را راه اندازی کرد.

اثبات سهام واگذار شده چگونه کار میکند؟

به بیان ساده، مکانیزم اجماع اثبات سهام واگذار شده با استفاده از یک فرآیند دموکراتیک کار می کند. در این روش،‌ نودهایی که وظیفه پردازش تراکنشات و ایجاد بلوک جدید در شبکه را دارند witnesses یا block producers نامیده میشوند. این نود ها با برگزاری انتخابات در شبکه و با رای سپرده گذاران انتخاب میشوند و به نمایندگی از آنها بلوک جدید بلاکچین را ایجاد میکنند. به همین دلیل به این روش اثبات سهام واگذار شده گفته میشود.

در انتخاب تعداد نمایندگان هر بلوک محدودیتی وجود دارد و احتمال دارد نمایندگان یک بلوک، برای بلوک بعدی انتخاب نشوند.

کاربران برای انتخاب این نمایندگان، توکن‌های خود را به یک استخر استیکینگ واریز میکنند و در فرآیند انتخاب آنها شرکت میکنند. نماینده ای که بیشترینرای را دریافت کرده باشد می تواند تراکنش های شبکه را اعتبارسنجی کند و ‌آنها را به بلوک بعدی بلاکچین اضافه کند سپس در ازای این خدمات با کارمزد تراکنش مربوطه پاداش دریافت کند. در مرحله بعد، نماینده بر اساس سهم هر کاربر، جوایز را بین کاربرانی که از آنها حمایت کرده اند توزیع می کند.

توجه داشته باشید که رای دهندگان کنترل سیستم را حفظ می کنند. بنابراین، کاربران همچنین توانایی اخراج نمایندگان مخرب را نیز دارند. به این ترتیب، نمایندگانی که شهرت خوبی دارند معمولا به عنوان witnesses انتخاب می شوند.

چه شبکه هایی از این مکانیزم استفاده میکنند؟

اثبات سهام در حال حاضر محبوب‌ترین مکانیسم اجماعی است که توسط شبکه‌های برجسته‌ای از جمله اتریوم (ETH)، BNB و  آوالانچ (AVAX) استفاده می‌شود. با این حال، Delegated Proof-of-Stake کمی خاص تر است و کمتر مورد استفاده قرار می گیرد. برخی از محبوب ترین شبکه هایی که از این مکانیسم اجماع استفاده می کنند عبارتند از:

EOS: شبکه ایاس توسط Daniel Larimer و Block.one ساخته شده است. EOS یک بلاکچین منبع باز است که مقیاس پذیری با تاخیر کم را ارائه می دهد. دارای 21 نماینده است که تراکنش ها را تأیید و بلوک های جدید را به بلاکچین اضافه می کنند.

همچنین بخوانید : اسلشینگ (Slashing) چیست؟ و چگونه میتوان از آن در امان ماند؟

Tron: شبکه ترون توسط جاستین سان تأسیس شده است. ترون یک پلتفرم مقرون به صرفه است که در آن نمایندگان Super Representatives (SR) نامیده می شوند. کاربران توکن های TRX خود را برای شرکت در انتخابات و رای دادن به پنج SR به اشتراک می گذارند. در نهایت، 27 نامزد انتخاب می شوند که به عنوان witnesses معرفی می شوند.

Sui: شبکه سویی توسط مهندسان سابق متا توسعه داده شده است. Sui یک بلاکچین غیرمتمرکز است که سرعت بی نظیر همراه با هزینه کم ارائه می دهد. این شبکه مجموعه ای ثابت از اعتبار سنج ها را دارد که دارندگان توکن SUI بر اساس میزان سهم خود آن اعتبارسنج ها را انتخاب می کنند.

مزایا

دسترسی: چون نیازی به تجهیزات تخصصی و گران قیمت نیست، هرکسی می تواند نماینده شود.

دموکراسی: موانع زیادی برای مشارکت وجود ندارد بنابراین افراد بیشتری میتوانند در یک فرآیند اجماع شرکت کنند. در نتیجه شبکه دموکراتیک تر عمل میکند.

مقیاس پذیری: شبکه به دلیل داشتن تعداد محدودی از نمایندگان، اجماع سریعتر انجام میشود، در نتیجه عملکرد بهبود می یابد.

سازگار با محیط زیست: برای راه اندازی شبکه به قدرت زیادی نیاز ندارد و آن را پایدارتر می کند.

قدرت رأی گیری: کاربران برای شرکت در انتخابات نمایندگانی که بلوک های بلاکچین را تولید میکنند، توکن های خود را استیک میکنند. این امر باعث میشود تا کاربران با حس مسئولیت بیشتری در انتخاب نمایندگان دقت کنند، زیرا در صورتیکه رفتار مخربی از خود نشان دهند میتوان آنها را جریمه کرد.

معایب

متمرکزسازی: در حالی که هدف DPoS کاهش مشکل تمرکز است، اما واقعاً نمیتواند آن را برطرف کند. زیرا DPoS برای هر بلوک جدید از تعداد محدودی نماینده استفاده میکند. در نتیجه تمرکز شبکه در دست گروه کوچکی از نمایندگان قرار دارد.

از آنجایی که تنها تعداد کمی از نمایندگان دارای قدرت قابل توجهی هستند، این امر DPoS را در برابر خرید رای آسیب پذیر می کند. ناگفته نماند، این معدود نمایندگان منتخب به راحتی می توانند با تبانی معامله های مخرب را انجام دهند.

خطر تبانی: از آنجایی که این سیستم نمایندگان محدودی دارد در خطر حمله 51 ٪ قرار دارد. در این حمله حداقل 51 ٪ از نمایندگان با هدف کسب سود به طرز مخربی در شبکه عمل می کنند، و باعث ضرر مالی به سایر کاربران میشوند. این حملات در بلاکچین های DPOS به راحتی سازماندهی میشوند، زیرا به طور کلی نسبت به سایر بلاکچین ها تعداد کمتری نماینده دارند.

وابسته به تعامل: DPoS ها برای اطمینان از عملکرد شبکه شرکت کنندگان را ملزم به رای دادن به نمایندگان می کند. به همین دلیل، لازم است افرادی که از شبکه استفاده می کنند دائما فعال باشند. در غیر این صورت ، عملکرد شبکه متوقف میشود.

مقایسه PoW و PoS و DPoS

اگرچه اثبات کار (POW) امنیت قوی را ارائه می دهد، اما فاقد بهره وری انرژی و مقیاس پذیری است. با استفاده از POW ، ماینرها در حل مسئله های پیچیده ریاضی که به قدرت محاسباتی زیادی نیاز دارند، با یکدیگر رقابت می کنند.

از طرف دیگر ، در سیستم POS، کاربران باید تعداد مشخصی از توکن های خود را به عنوان وثیقه در شبکه استیک کنند تا اطمینان حاصل شود که همه اعتبار سنج ها عملکرد صادقانه‌ای خواهند داشت. اگر ولیدیتورها رفتار مخربی از خود نشان دهند از سیستم اخراج میشوند و توکن های خود را به عنوان جریمه از دست خواهند داد.

با وجود آنکه سیستم DPoS شباهت های زیادی با سیستم POS دارد، اما تفاوت اصلی در این است که DPoS از یک رویکرد دموکراتیک تر استفاده می کند. در این سیستم کاربران با استیک کردن توکن های خود در فرایند انتخاب نمایندگانی که بلوک های بلاکچین را ایجاد میکنند، شرکت خواهند کرد.

ترجمه شده توسط مجله خبری نیپوتو