در سال ۲۰۲۵، بلاکچین‌هایی که بیشترین رشد را تجربه کرده‌اند، از پروژه‌های مطرح دیفای (DeFi) گرفته تا زنجیره‌های حوزه بازی‌های بلاکچینی را شامل می‌شوند. با وجود رشد چشمگیر، این شبکه‌ها همچنان با رقابت شدیدی از سوی سایر پلتفرم‌ها روبه‌رو هستند.

نکات کلیدی

• رشد بلاکچین‌ها در سال ۲۰۲۵ بر پایه استفاده واقعی و ارتقاء فناوری است، نه صرفاً هیجانات یا سفته‌بازی.
• معیار اصلی رتبه‌بندی، کاربران فعال (کیف‌پول‌های منحصربه‌فرد فعال) است.
• دیفای، NFTها و پذیرش استیبل‌کوین‌ها میلیون‌ها کاربر جدید را جذب کرده‌اند.
• مشارکت با پلتفرم‌های بزرگ و ورود سرمایه نهادی از طریق ETFهای بیت‌کوین روند پذیرش را سرعت داده‌اند.
• با این حال، شبکه‌ها همچنان با شاخص‌های اغراق‌آمیز، محدودیت‌های مقیاس‌پذیری، فشارهای نظارتی و رقابت میان لایه ۱ و لایه ۲ مواجه‌اند.

معیار رتبه‌بندی

رتبه‌بندی ۱۰ بلاکچین با سریع‌ترین رشد در سال ۲۰۲۵ بر اساس تعداد کاربران فعال تنظیم شده است. علاوه بر آن، نوع شبکه (لایه ۱ یا لایه ۲)، محرک‌های رشد، ارزش بازار کامل (FDV) و چالش‌های اصلی نیز بررسی شده‌اند.

• لایه ۱ (L1): بلاکچین‌های اصلی با مکانیزم اجماع بومی (مثل اتریوم).
• لایه ۲ (L2): راهکارهایی برای افزایش مقیاس‌پذیری و کاهش هزینه‌های تراکنش روی بلاکچین‌های لایه ۱ (مثل پالیگان).
• کاربران فعال: تعداد کیف‌پول‌های منحصربه‌فردی که تراکنش ثبت می‌کنند.
• FDV (ارزش بازار رقیق شده): ارزش کل بازار یک توکن در صورت عرضه تمامی توکن‌ها با قیمت فعلی.

رتبه‌بندی بلاکچین‌ها

۱. سولانا (Solana) – ستاره پرسرعت دیفای و NFT

• نوع شبکه: لایه ۱ (L1) با اجماع Proof-of-History
• کاربران فعال ماهانه: ۵۷ میلیون
• FDV: حدود ۱۰۷.۲ میلیون دلار
• حجم معاملات ۳۰ روزه: ۲۸۴.۲ میلیارد دلار

محرک‌های رشد:

در این رابطه بخوانید‌ : اوراکل تلور چیست؟ و چگونه کار میکند؟

• رونق دیفای و NFTها
• افزایش معاملات پرسرعت میم‌کوین‌ها
• راه‌اندازی کلاینت ولیدیتور Firedancer برای بهبود پایداری
• پذیرش رو به رشد نهادی

چالش‌ها:

• سابقه قطعی‌های شبکه
• انتقادها از میزان تمرکزگرایی
• رقابت شدید از سوی راهکارهای لایه ۲

💡 جالب است بدانید سولانا به لطف Proof-of-History می‌تواند هزاران تراکنش در ثانیه پردازش کند.

۲. نیِر پروتکل (Near Protocol) – بلاکچین مقیاس‌پذیر با قابلیت‌های AI

• نوع شبکه: لایه ۱ (L1) با اجماع Thresholded Proof-of-Stake
• کاربران فعال ماهانه: ۵۱.۲ میلیون
• FDV: حدود ۳.۱ میلیون دلار
• حجم معاملات ۳۰ روزه: ۷.۸ میلیون دلار

محرک‌های رشد:

• ادغام قابلیت‌های هوش مصنوعی برای اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز
• کارمزد پایین همراه با کربن‌خنثی بودن
• همکاری با پروژه‌هایی مانند EigenLayer
• گسترش اکوسیستم دیفای و گیمینگ

چالش‌ها:

• رقابت از سوی بلاکچین‌های لایه ۱ و لایه ۲ سریع‌تر
• نوسانات قیمتی با وجود رشد کاربران
• پیچیدگی‌های بالقوه در مکانیزم شاردینگ

💡 نیِر پروتکل با شعار کربن‌خنثی و کارمزد پایین، جایگاه ویژه‌ای در بین توسعه‌دهندگان پیدا کرده است.

۳. زنجیره بی‌ان‌بی (BNB Chain) – غول بایننس با اکوسیستم دیفای و NFT

• نوع شبکه: لایه ۱ (L1) با سازگاری کامل با EVM
• کاربران فعال ماهانه: ۴۶.۴ میلیون
• FDV: حدود ۱۲۱.۲ میلیارد دلار
• حجم معاملات ۳۰ روزه: ۵۶.۱ میلیارد دلار

محرک‌های رشد:

• کاهش زمان بلاک به ۰.۷۵ ثانیه
• ادغام ابزارهای AI برای مالکیت داده‌ها
• حمایت گسترده بایننس

چالش‌ها:

• نگرانی‌ها درباره تمرکزگرایی به دلیل پشتوانه بایننس
• فشارهای نظارتی در سطح جهانی

۴. بیس (Base) – بلاکچین لایه ۲ کوین‌بیس

• نوع شبکه: لایه ۲ (L2) بر بستر اتریوم با Optimistic Rollups
• کاربران فعال ماهانه: ۲۱.۵ میلیون
• FDV: حدود ۲.۹۲ میلیارد دلار

محرک‌های رشد:

همچنین بخوانید : معرفی انواع کیف پول بیت کوین و راه های محافظت از آن

• کارمزد فوق‌العاده پایین (میانگین ۰.۰۱ دلار)
• دسترسی به بیش از ۱۰۰ میلیون کاربر کوین‌بیس برای جذب سریع کاربران
• جریان استیبل‌کوین‌ها و همکاری‌ها برای اپلیکیشن‌های مصرفی

چالش‌ها:

• ازدحام شبکه به دلیل فعالیت بالا
• وابستگی به امنیت اتریوم
• چالش‌های نظارتی به‌عنوان یک اکوسیستم تازه‌تأسیس

۵. ترون (Tron) – تمرکز بر تراکنش‌های استیبل‌کوین ارزان

• نوع شبکه: لایه ۱ (L1) با تمرکز بر اشتراک محتوای غیرمتمرکز
• کاربران فعال ماهانه: ۱۴.۴ میلیون
• FDV: حدود ۳۳.۵ میلیارد دلار
• حجم معاملات ۳۰ روزه: ۵۱.۷ میلیارد دلار

محرک‌های رشد:

• کارمزد نزدیک به صفر
• ادغام‌های بین‌زنجیره‌ای و مبتنی بر هوش مصنوعی
• همکاری‌هایی مانند مشارکت با Rumble Cloud

چالش‌ها:

• نظارت‌های قانونی سنگین
• ریسک‌های تمرکزگرایی

۶. بیت‌کوین (Bitcoin) – طلای دیجیتال جهان

• نوع شبکه: لایه ۱ (L1) با اجماع Proof-of-Work
• کاربران فعال ماهانه: ۱۰.۸ میلیون
• FDV: حدود ۲.۳ تریلیون دلار
• حجم معاملات ۳۰ روزه: ۱.۳ تریلیون دلار

محرک‌های رشد:

• ورود سرمایه نهادی از طریق ETFهای بیت‌کوین (در سه ماهه چهارم ۲۰۲۴، سرمایه‌گذاران بزرگ بیش از ۲۷.۴ میلیارد دلار ETF بیت‌کوین در اختیار داشتند)
• کاهش عرضه ناشی از هاوینگ
• پذیرش به‌عنوان ذخیره استراتژیک

چالش‌ها:

• مصرف بالای انرژی
• نوسانات ناشی از عوامل کلان اقتصادی

۷. اپتوس (Aptos) – بلاکچین ساخته‌شده توسط مهندسان سابق متا

• نوع شبکه: لایه ۱ (L1) با زبان برنامه‌نویسی Move
• کاربران فعال ماهانه: ۱۰ میلیون
• FDV: حدود ۵.۳ میلیارد دلار
• حجم معاملات ۳۰ روزه: ۱۳ میلیارد دلار

محرک‌های رشد:

• توان پردازش حداکثری ۱۹,۲۰۰ تراکنش در ثانیه (TPS)
• زبان Move برای قراردادهای امن‌تر
• همکاری‌هایی مثل راه‌اندازی USDT بر بستر اپتوس

چالش‌ها:

• نیاز به پذیرش گسترده‌تر
• رقابت با بلاکچین‌های لایه ۱ تثبیت‌شده

۸. اتریوم (Ethereum) – پیشگام قراردادهای هوشمند و دیفای

• نوع شبکه: لایه ۱ (L1) با اجماع Proof-of-Stake
• کاربران فعال ماهانه: ۹.۶ میلیون
• FDV: حدود ۵۲۲.۷ میلیارد دلار
• حجم معاملات ۳۰ روزه: ۱.۱ تریلیون دلار

محرک‌های رشد:

• ارتقای Pectra برای بهبود UX و مقیاس‌پذیری
• ورود سرمایه از ETFها
• استیکینگ نهادی

چالش‌ها:

• مشکلات مقیاس‌پذیری
• کارمزدهای بالاتر نسبت به رقبا
• فشارهای نظارتی

۹. پالیگان (Polygon) – راهکار چندزنجیره‌ای برای مقیاس‌پذیری اتریوم

• نوع شبکه: لایه ۲ (L2) با مکانیزم PoS و سازگاری EVM
• کاربران فعال ماهانه: ۷.۲ میلیون
• FDV: حدود ۲.۶ میلیارد دلار
• حجم معاملات ۳۰ روزه: ۴.۲ میلیارد دلار

محرک‌های رشد:

• ارتقای Heimdall v2 برای بهبود تعامل میان‌زنجیره‌ای
• همکاری با شرکت‌های Fortune 500

چالش‌ها:

• فشارهای نظارتی تحت قانون MiCA اروپا
• رقابت با سایر لایه ۲ها

💡 ارتقای Heimdall v2 جایگاه پالیگان را به‌عنوان هاب چندزنجیره‌ای در دنیای Web3 تثبیت کرده است.

۱۰. آربیتروم وان (Arbitrum One) – پیشرو لایه ۲ اتریوم

• نوع شبکه: لایه ۲ (L2) با Optimistic Rollups
• کاربران فعال ماهانه: ۴ میلیون
• FDV: حدود ۵.۱ میلیارد دلار
• حجم معاملات ۳۰ روزه: ۱۴.۳ میلیارد دلار

محرک‌های رشد:

• ادغام‌هایی مانند همکاری با Robinhood برای دارایی‌های توکنیزه‌شده
• ارتقای Stylus برای کاهش کارمزدها

چالش‌ها:

• وابستگی به شبکه اصلی اتریوم
• عدم قطعیت‌های نظارتی
• رقابت مستقیم با Optimism

رشد بلاکچین در سال ۲۰۲۵

• پذیرش استیبل‌کوین‌ها مانند USDT و USDC باعث افزایش حجم تراکنش‌ها و نقدینگی شده است.
• راهکارهای لایه ۲ مانند Base و Arbitrum با کاهش کارمزدها (تا ۰.۰۱ دلار) دسترسی به دیفای و اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز را گسترده‌تر کرده‌اند.
• دیفای و NFTها میلیون‌ها کاربر جدید جذب کرده‌اند؛ به‌طور مثال حجم معاملات NFT در پالیگان در سه ماهه اول ۲۰۲۵ به ۲۲۷ میلیون دلار رسید.
• یکپارچگی با پلتفرم‌های اصلی روند پذیرش را سرعت داده است؛ نمونه بارز آن ادغام Base با کوین‌بیس و دسترسی به بیش از ۱۰۰ میلیون کاربر بالقوه است.

نقش سرمایه‌گذاران نهادی و همکاری‌های بزرگ

افزایش علاقه سرمایه‌گذاران نهادی باعث شده بلاکچین بیش از پیش مشروعیت و اعتبار پیدا کند. به‌عنوان نمونه، در سال ۲۰۲۴، ETFهای بیت‌کوین ۳۶.۴ میلیارد دلار سرمایه جذب کردند.

علاوه بر این، همکاری شرکت‌های بزرگ با شبکه‌های بلاکچین، اعتبار این فناوری را تقویت کرده است. برای مثال، استارباکس با همکاری مایکروسافت و شبکه بلاکچینی Azure سیستم رهگیری (Traceability) برای زنجیره تأمین خود ایجاد کرده است.

رشد کاربران، چالش‌ها و مسیر آینده بلاکچین

رشد سریع ۱۰ بلاکچین برتر از نظر کاربران فعال در سال ۲۰۲۵ نشان‌دهنده گسترش جایگاه فناوری غیرمتمرکز در اقتصاد جهانی است.

شبکه‌هایی مانند سولانا و آربیتروم با تراکنش‌های ارزان، اپلیکیشن‌های دیفای و ادغام با پلتفرم‌های اصلی پیشگام این روند شده‌اند.

اما با وجود این پیشرفت‌ها، چالش‌های مهمی باقی مانده است:

• شاخص‌های اغراق‌آمیز: فعالیت ربات‌ها و آدرس‌های غیرفعال می‌تواند رشد واقعی کاربران را بیش از حد نشان دهد.
• مقیاس‌پذیری در برابر تمرکززدایی: برخی شبکه‌های پرسرعت برای مقیاس‌پذیری، بخشی از تمرکززدایی را قربانی می‌کنند.
• ابهام‌های نظارتی: بررسی‌های قانونی درباره استیبل‌کوین‌ها و فعالیت‌های غیرقانونی ریسک پذیرش را بالا می‌برد.
• رقابت شدید بازار: رقابت نفس‌گیر میان بلاکچین‌های لایه ۱ و راهکارهای لایه ۲ اتریوم ادامه دارد.

مسیر آینده: نوآوری برای رشد پایدار

در پاسخ به این چالش‌ها، شبکه‌های بلاکچینی روی نوآوری متمرکز شده‌اند:

• ابزارهای بهتر برای تشخیص ربات‌ها
• راهکارهای جدید برای افزایش مقیاس‌پذیری
• هم‌سویی با قوانین و مقررات
• ارائه قابلیت‌های نوین مانند هوش مصنوعی و توکنیزه‌کردن دارایی‌ها

این تلاش‌ها برای حفظ رشد بلندمدت و شکل‌دهی آینده اکوسیستم بلاکچین حیاتی هستند.

ترجمه شده توسط مجله خبری نیپوتو