تورم تأثیر زیادی بر اقتصاد دارد و بر نحوه خرج کردن مصرف‌کنندگان و تصمیم‌گیری‌های سیاست‌گذاران اثر می‌گذارد. یکی از ابزارهای مهم برای اندازه‌گیری تورم، «شاخص بهای مصرف کننده» (PCE Deflator) است.

شاخص بهای مصرف کننده چیست؟

شاخص PCE ابزاری است که برای پیگیری تغییرات قیمت کالاها و خدمات مصرفی در طول زمان به کار می‌رود. این ابزار به اقتصاددانان و مسئولان کمک می‌کند تا میزان تورم را اندازه‌گیری کنند و بر اساس آن سیاست‌ها و برنامه‌های اقتصادی بهتری طراحی کنند.

شاخص PCE چگونه عمل میکند؟

شاخص PCE قیمت‌های فعلی کالاها و خدمات را با قیمت‌های همان کالاها و خدمات در یک سال پایه مقایسه می‌کند. این مقایسه میزان تورم در اقتصاد را نشان می‌دهد.

در این رابطه بخوانید‌ : فرگمنتیشن (fragmentation) اتریوم چیست؟

محاسبه PCE

برای محاسبه شاخص PCE، مراحل زیر را دنبال کنید:

انتخاب سال پایه: یک سال را به عنوان سال مرجع انتخاب کنید.

مشخص کردن سبد کالاها و خدمات: فهرستی از کالاها و خدماتی که مصرف‌کنندگان معمولاً خریداری می‌کنند تهیه کنید.

جمع‌آوری داده‌های قیمتی: قیمت‌های این کالاها و خدمات را هم در زمان حال و هم در سال پایه جمع‌آوری کنید.

محاسبه شاخص: هزینه کل سبد کالاها در دوره جاری را بر هزینه کل آن در سال پایه تقسیم کنید، سپس نتیجه را در 100 ضرب کنید تا مقدار شاخص به‌دست آید. فرمول به‌صورت زیر است:

محاسبه نرخ تورم (%): از شاخص به‌دست‌آمده عدد 100 را کم کنید. این عدد نشان‌دهنده نرخ تورم است.

تفسیر نتایج

نتایج شاخص PCE به‌این‌صورت تفسیر می‌شود:

• شاخص PCE برابر با 100: نشان می‌دهد که قیمت‌ها نسبت به سال پایه تغییر نکرده و ثابت مانده‌اند.
• شاخص PCE بالاتر از 100: یعنی قیمت‌ها از سال پایه افزایش یافته‌اند (تورم).
• شاخص PCE کمتر از 100: یعنی قیمت‌ها از سال پایه کاهش یافته‌اند (کاهش قیمت‌ها یا انقباض).

مثال

تصور کنید که هزینه سبد کالاها و خدمات از 1000 دلار در سال پایه، به 1050 دلار در سال جاری افزایش یافته است. با استفاده از فرمول:

همچنین بخوانید : شیبا اینو چیست و چه کاربردی دارد؟

به این معنی که قیمت‌ کالاها و خدمات مصرفی از سال پایه به میزان 5 درصد افزایش یافته است که نشان‌دهنده تورم است.

مقایسه CPI با PCE

هر دو شاخص قیمت مصرف‌کننده (CPI) و شاخص بهای مصرف کننده (PCE) تغییرات قیمت کالاها و خدمات را در طول زمان اندازه‌گیری می‌کنند، اما روش محاسبه، دامنه و کاربردهای آن‌ها متفاوت است.

شاخص PCE: از فرمولی استفاده می‌کند که به‌طور مداوم به تغییرات در مقادیر کالاها و خدمات مصرفی توجه دارد، بنابراین در طول زمان دقیق‌تر و منعطف‌تر است.

شاخص قیمت مصرف‌کننده (CPI): از فرمولی با وزن ثابت استفاده می‌کند که ممکن است با تغییرات در رفتار مصرف‌کنندگان قدیمی و منسوخ شود.

کابرهای متفاوت

شاخص PCE: به‌خاطر دامنه وسیع‌تر و مزایای روش‌ شناسی خود، توسط بانک مرکزی آمریکا (فدرال رزرو) برای تعیین سیاست‌های پولی ترجیح داده می‌شود.

شاخص قیمت مصرف‌کننده (CPI): معمولاً برای به‌روزرسانی مزایای تأمین اجتماعی، طبقات مالیاتی و سایر مواردی که نیاز به اندازه‌گیری تورم بر هزینه‌های شخصی است، به کار می‌رود.

محدودیت ها

پیچیدگی

محاسبه شاخص PCE پیچیده‌تر از سایر روش‌های اندازه‌گیری تورم، مانند شاخص قیمت مصرف‌کننده (CPI)، است. این روش از فرمول خاصی استفاده می‌کند که نیاز به به‌روزرسانی و تنظیمات مداوم دارد. به همین دلیل، ممکن است فهم آن برای عموم مردم دشوارتر باشد.

در دسترس بودن داده‌ها

شاخص PCE به داده‌های نظرسنجی‌های مربوط به کسب‌وکارها وابسته است که همیشه در دسترس یا دقیق نیستند. هرگونه تأخیر یا اختلاف در جمع‌آوری این داده‌ها می‌تواند دقت و به‌موقع بودن شاخص PCE را کاهش دهد و باعث شود اندازه‌گیری تورم کمتر قابل‌اعتماد باشد.

شاخص PCE در ارزهای دیجیتال

در زمینه ارزهای دیجیتال، شاخص بهای مصرف کننده می‌تواند به سرمایه‌گذاران کمک کند تا تأثیر تورم بر بازار را بهتر درک کنند. اگر ارزهای سنتی با تورم بالا مواجه شوند، مردم ممکن است برای حفظ ارزش دارایی های خود به سهام و ارزهای دیجیتال به عنوان یک گزینه جایگزین روی آورند. اما اگر شاخص PCE تورم پایین یا کاهش قیمت‌ها را نشان دهد، جذابیت سرمایه‌گذاری در این حوزه کمتر می‌شود.

کلام آخر

شاخص بهای مصرف کننده (PCE deflator) ابزاری است که تغییرات قیمت کالاها و خدمات مصرفی را در طول زمان ردیابی می‌کند. این شاخص نسبت به شاخص قیمت مصرف‌کننده (CPI)، بهتر تغییرات در مقادیر مصرفی کالاها و خدمات را تنظیم می‌کند و گستره وسیع‌تری دارد. اگرچه به طور مستقیم در ارزهای دیجیتال به کار نمی‌رود، اما مفهوم آن می‌تواند دلایل علاقه و احساسات سرمایه‌گذاران در بازار ارزهای دیجیتال را بهتر نشان دهد.

ترجمه شده توسط مجله خبری نیپوتو