استیبل کوین الگوریتمی چیست؟ استیبل کوین ها (stablecoin)، ارزهای دیجیتالی هستند که به دلار آمریکا وابسته هستند و روی بلاک چین کار می کنند. به دلیل هزینه های واسطه گری کمتر برای فعالیت در بلاک چین، آنها به عنوان ارزهای واسطه (vehicle currencies) برای معامله دارایی های ارزدیجیتال استفاده می شوند. بازدهی سرمایه، تمرکززدایی و ثبات پیوند، سه هدف طراحی استیبل کوین هستند.

رایج ترین نوع استیبل کوین، استیبل کوین های متمرکز (centralized stablecoins) هستند که توسط تتر هدایت می شوند و دارایی های نقدی و اوراق تجاری کمتری را در ترازنامه خود گنجانده اند. DAI که به MakerDAO تعلق دارد مسئول استیبل کوین های غیرمتمرکز است. افراد با سپرده گذاری وثیقه ارز دیجیتال، توکن های DAI را دریافت می کنند (معمولاً اتر (ETH) در موقعیت های بیش از حد وثیقه گذاری شده است). با این حال، آنها با وجود آنکه غیرمتمرکز هستند، اما نسبت به همتایان متمرکز خود سود سرمایه کمتری دارند.

دسته سوم که توسط TerraUSD رهبری می شوند، استیبل کوین های الگوریتمی هستند که اغلب کم وثیقه گذاری میشوند. یک استیبل کوین الگوریتمی یک ارز دیجیتال است و توسط الگوریتم‌هایی (یعنی قراردادهای هوشمند) کنترل می‌شود تا به صورت پویا نوسان قیمت یک دارایی خاص، مانند دلار آمریکا را کاهش دهد.

در این رابطه بخوانید‌ : متادیتا (metadata) در تراکنش های بلاک چین چیست؟

پروتکل مبتنی بر کازماس به نام ترا (Terra) مجموعه ای از استیبل کوین های الگوریتمی را تقویت میکند و از کوین لونا (LUNA) برای حفظ پیوند های خود استفاده می کنند.  TerraUSD از یک طراحی با بازدهی سرمایه بیشتری پیروی می کند، اما نقطه ضعف آن معامله با تخفیف چشمگیر و آسیب پذیر بودن در برابر حملات سفته بازی است.

با توجه به این معایب، چرا به استیبل کوین های الگوریتمی نیاز داریم؟ استیبل کوین‌های مبتنی بر الگوریتم‌ها به کد شفاف و قابل حسابرسی متکی هستند که احتمال جلب اطمینان را افزایش می‌دهد. با این حال، درک انواع بسیاری از استیبل کوین‌های الگوریتمی، معیارهایی که عملکرد آنها را تعیین می‌کنند و ریسک‌هایی که با آن‌ها همراه است، به شما کمک می‌کند پتانسیل واقعی آنها را آشکار کنید (در ادامه در این مورد بیشتر توضیح خواهیم داد).

این مقاله نقش، انواع و پایداری استیبل کوین‌های الگوریتمی را مورد بحث قرار می‌دهد و همچنین به این سوال پاسخ می‌دهد که آیا سرمایه‌گذاری مطمئنی هستند یا خیر.

استیبل کوین های الگوریتمی چگونه کار میکنند؟

سیستم “دو کوینی” یک ساختار استیبل کوین الگوریتمی معمولی است که در آن یک کوین برای “جذب” نوسانات بازار استفاده می شود و دیگری تلاش می کند تا پیوند را نگهدارد. این توکن معمولاً توکن تعادل یا سهم نامیده می شود و اغلب در صرافی های غیرمتمرکز (DeX) مانند Uniswap (UNI) معامله می شود. در ابتدا، ترا تنها به چیدمان دو کوینی متکی بود، اما اخیراً ذخایر بیت کوین (BTC) را به عنوان پشتوانه ای برای رویکرد ریاضی خود پذیرفته است.

سیستم بلاک چین ترا شامل دو توکن است: TerraUSD، یک استیبل کوین، و لونا، به اصطلاح توکن حکومتی. تعامل بین این دو به منظور ثابت نگه داشتن ارزش دلار TerraUSD است.

اگر قیمت این استیبل کوین به دلیل تقاضای سرمایه گذاران به بیش از 1 دلار برسد، دارنده لونا می تواند 1 دلار لونا را با آن کوین مبادله کند و از قیمت بالاتر سود ببرد. برعکس، در زمان کاهش ارزش کوین معامله گران می توانند با مبادله آن با لونا به ارزش 1 دلار، سود ببرند. این امر باعث کاهش عرضه و افزایش قیمت می شود.

بنابراین، ارزش یک استیبل کوین الگوریتمی صرفاً از آنچه که کارگروه دارایی‌های ارزدیجتال بانک مرکزی اروپا از آن به عنوان «انتظار ارزش بازار آینده آن» یاد می‌کند، به دست می‌آید.

برای شروع، استیبل کوین های الگوریتمی برای عملکرد کل اکوسیستم نیاز به سطحی از پشتیبانی از تقاضا دارند. با این حال، اگر تقاضا به زیر سطح معینی کاهش یابد، کل سیستم شکست خواهد خورد.

حتی تاریخ نشان داده است که سطوح پایه یا کف حمایت از محصول مالی، به ویژه در زمان بحران، تضمین نشده است. به عنوان مثال، پس از اینکه توکن ثابت 1:1 USD در آوریل 2021 به میزان قابل توجهی کمتر از ارزش 1 دلاری خود رسید، %80 از قیمت خرید صعودی Fei کاهش یافت.

دوم، برای حفظ یک اکوسیستم به اصطلاح “پایدار”، استیبل کوین های الگوریتمی با انجام آربیتراژ تثبیت کننده قیمت برای به دست آوردن پاداش بازار، به افراد مستقل متکی هستند. با این وجود، با توجه به بازیگران مستقل و مبتنی بر بازار، اجرای آربیتراژ اختیاری تثبیت کننده قیمت بدون تعهدات قانونی به همان اندازه خطرناک است.

انواع استیبل کوین های الگوریتمی

سه دسته کلیدی از استیبل کوین های الگوریتمی در بخش های زیر ارائه شده اند.

همچنین بخوانید : تجمیع UTXO چیست و چگونه می تواند در کاهش کارمزد تراکنش بیت کوین به شما کمک کند؟

Rebasing algorithmic stablecoins: استیبل کوین‌های سبک Rebase، توکن‌های ERC-20 انعطاف‌پذیر قیمتی را مدیریت می‌کنند، یعنی کل عرضه یک استیبل کوین ثابت نیست و به‌طور منظم اصلاح می‌شود. در عوض، اصلاح به طور خودکار با استفاده از فرآیند rebase انجام می شود، که به تدریج قیمت یک استیبل کوین خاص را به سمت یک پیوند ثابت مانند 1 دلار تثبیت می کند.

پروتکل Ampleforth دارای ویژگی به نام rebasing است که عرضه توکن را تغییر می دهد. این امر به این معنی است که تعداد توکن های AMPL در کیف پول شما بر اساس میانگین وزنی قیمت آن توکن در آن زمان هر 24 ساعت تغییر می کند.

 Seigniorage Algorithmic Stablecoins: مدل سهام seigniorage معمولاً از دو شکل ارزهای دیجیتال تشکیل شده است: استیبل کوین و مالکیت seigniorage. زمانی که قیمت یک ارز از حد مورد نظر بیشتر شود، از سهام برای افزایش عرضه کوین استفاده می شود.

معمولاً زمانی که قیمت به زیر قیمت می‌رسد، استیبل کوین‌های سبک سینیوراژ، اوراق قرضه قابل بازخرید را به عنوان پاداشی برای خریداران صادر می‌کنند. Basis Cash نمونه‌ای از پروژه استیبل‌کوین الگوریتمی سبک سینیوراژ است که از سه ارز ارزدیجیتال تشکیل شده است.

هدف کلی پروتکل Basis Cash ثابت نگه داشتن قیمت BAC با تنظیم عرضه است. این سیستم به این صورت عمل می‌کند: زمانی که پول نقد پایه بیش از 1 دلار پیوند آن افزایش می‌یابد، پروتکل توکن‌های جدیدی را ضرب می‌کند و آنها را بین دارندگان BAS توزیع می‌کند. این امر فشار فروش را بیشتر میکند و قیمت را پایین می آورد.

هنگامی که Basis Cash به زیر 1 دلار پیوند می‌رسد، سیستم کاربران را تشویق می‌کند تا توکن‌های خود را در ازای توکن‌های اوراق قرضه که 1:1 داده می‌شوند بسوزانند. هنگامی که قیمت توکن به بالای 1 دلار رسید، کاربران می توانند توکن های اوراق قرضه خود را با توکن های Basis Cash مبادله کنند.

Fractional algorithmic stablecoins: این مدل ویژگی های استیبل کوین های کاملاً الگوریتمی و کاملاً وثیقه ای را با هم ترکیب می کنند. این استیبل کوین ها از وثیقه گذاری بیش از حد جلوگیری می کنند و خطرات نگهداری کمتری دارند. برخلاف طرح‌های صرفاً الگوریتمی، هدف آن اعمال یک پیوند نسبتا محکم با سطح بالاتری از ثبات است. یکی از استیبل کوین‌های الگوریتمی Fractional، استیبل کوین Frax است.

معایب و مزایا

نوآوری محصول مالی لزوما چیز خوبی نیست و برخی از نوآوری ها به طور هدفمند مهندسی شده اند تا ذاتاً ناپایدار باشند و پروژه های استیبل کوین الگوریتمی از این قبیل هستند.

با این حال، به دلیل مجموعه ای گیج کننده از مشتقات پیچیده مبتنی بر اوراق بهادار، سیستم مالی جهانی تقریباً در سال 2008 سقوط کرد. اتفاق مشابهی در دنیای ارزهای دیجیتال به دلیل سقوط TerraUSD اتفاق افتاد. بنابراین، استیبل کوین های الگوریتمی چقدر پایدار هستند؟ برای یافتن جواب این سوال، با یکدیگر مزایا و معایب استیبل کوین‌های الگوریتمی را در بخش‌های زیر بررسی میکنیم.

مزایا

استیبل کوین های الگوریتمی مظهر واقعی تمرکززدایی هستند، زیرا این کد قوانینی را تعریف می کند که بدون نظارت آژانس نظارتی بر تراکنش های کاربران، سیستم مالی پایه را تنظیم می کند. علاوه بر این، فقدان نیاز دارایی فیزیکی در استیبل کوین الگوریتمی، خطر خطای کاربر را از بین می برد.

استیبل کوین‌های الگوریتمی، seigniorage را دوباره به اکوسیستم کریپتو وارد کردند، به عنوان مثال، ارزیابی سود یا زیان حاصل از تولید یک ارز در دنیای غیرمتمرکز دارایی‌های دیجیتال امکان‌پذیر است.

معایب

استیبل کوین های مبتنی بر الگوریتم ها ذاتاً معماری ضعیفی دارند. این دارایی‌های دیجیتالی وثیقه‌نشده، که از الگوریتم‌ها، مهندسی مالی و پاداش های بازار برای تعیین قیمت دارایی مرجع استفاده می‌کنند، به هیچ وجه پایدار نیستند و همیشه در معرض خطر قطع پیوند با دلار امریکا (depegging) هستند.

علاوه بر این، سه مشکل در مورد استیبل کوین های الگوریتمی وجود دارد. اول، ارزهای دیجیتال به ظاهر پایدار برای عملکرد صحیح نیاز به درصد خاصی از تقاضا دارند. اگر تقاضا به زیر یک سطح خاص کاهش یابد، سیستم سقوط می کند.

دوم، استیبل کوین‌ها آسیب‌پذیر هستند، زیرا به سرمایه‌گذاران مستقل متکی هستند که باید از الگوریتمی که TerraUSD را به دلار متصل می‌کند، سود ببرند. در نهایت، در مواقع بحران، معامله‌گرانی که بر اساس اطلاعات مبهم و عدم اطمینان عمل می‌کنند، ممکن است باعث از بین رفتن ارزش این نوع استیبل کوین شوند. همچنین ممکن است ذهنیت گله ای را ایجاد کند که منجر به فروش استیبل کوین پایه می شود و باعث افت شدید قیمت می شود.

به عنوان مثال، استیبل کوین ترا (UST) از یک طرح دو توکنی برای تثبیت قیمت های ترا و لونا استفاده می کند. کاربران می توانند با سوزاندن 1 دلار لونا، که توکن اصلی بلاک چین ترا است، استیبل کوین های TerraUSD به ارزش 1 دلار ایجاد کنند. توکن‌های لونا برای قرار دادن توکن‌ها در رأی‌های حاکمیتی، پرداخت هزینه برای تأیید تراکنش‌های بلاک چین و ایجاد بازده در پروتکل‌های وام دهی DeFi استفاده می‌شوند.

اما پس از سقوط TerraUSD چه اتفاقی برای UST و لونا افتاد؟ هنگامی که قیمت UST به زیر 1 دلار سقوط کرد، پیوند آن با دلار قطع شد.

مهاجمان UST را زیر قیمت به فروش میرساندند، و بنیاد لونا (Luna Foundation Guard) برای بازگرداندن پیوند UST میخریدند و بیت کوین میفروختند. در نتیجه، با کاهش پیوند UST و سقوط ارزدیجیتال، قیمت بیت کوین کاهش می یابد. به دلیل وحشت، مردم سعی کردند UST را در صرافی‌ها با قیمت‌های پایین‌تر بفروشند، که فشار فروش جدیدی بر این ارز وارد کرد.

به طور خلاصه، فروش UST موجب شد که لونا بیشتر در گردش قرار بگیرد و در نتیجه قیمت لونا کاهش یابد. در نتیجه فروپاشی اکوسیستم ترا، قانونگذاران و مقامات در سراسر جهان خواستار قانونگذاری استیبل کوین های الگوریتمی برای محافظت از بازار کریپتو در برابر سقوط های آتی شده اند.

آیا استیبل کوین های الگوریتمی امن هستند؟

بازار استیبل کوین قانونگذاری نشده است. بنابراین، سرمایه‌گذاری در استیبل کوین‌ها ریسک افت ارزش وجود دارد و ممکن است در صورت عدم وثیقه‌گذاری، مستعد حملات سفته‌بازی باشد. زمانی که عرضه استیبل کوین ها به ارزش توکن حاکمیت بلاک چین متصل شود، ریسک افت ارزش افزایش می یابد.

بنابراین، قبل از تصمیم‌گیری برای سرمایه‌گذاری در استیبل کوین یا هر شکلی از ارز دیجیتال، ضروری است که تحقیقات خود را انجام دهید و اصول و سیگنال‌های فنی توکن مورد بررسی را درک کنید.

علاوه بر این، برای محافظت از استیبل‌کوین‌هایی مانند TerraUSD، باید به‌طور کامل توسط وثیقه پایدار، ذخایر دلاری نقدینگی ایده‌آل آمریکا یا همتای بلاک چین آن در استیبل‌کوین‌ها، حمایت شوند. گزینه دیگر استفاده از قراردادهای هوشمند برای حفظ وثیقه بیش از حد است. به عنوان مثال، سیستم انحلال استیبل کوین را برای حفظ ثبات پیوند کامل و وثیقه گذاری در مواردی که نسبت وثیقه به استیبل کوین کمتر از یک آستانه مشخص است، اجرا می کند.

علاوه بر این، درک این نکته ضروری است که وثیقه‌ گذاری، ثبات هر استیبل کوین را مشخص می‌کند. این امر به معنی است که عدم اعتماد به نهاد، و همچنین هرگونه عواقب بر وثیقه پایه، ممکن است به اقتصاد آسیب برساند. کاهش ارزش وثیقه، ارزش استیبل کوین را کاهش می‌دهد و به طور بالقوه منجر به تلاش عظیمی برای بازخرید استیبل کوین می‌شود. عواقب این وضعیت مشابه عواقب یک بانکداری کلاسیک است. دانستن وابستگی های متقابل بین مؤلفه ها بسیار مهم است زیرا یک نهاد استیبل کوین تعامل پیچیده ای از عناصر خاص است. علاوه بر این، از آنجایی که هیچ وثیقه‌ای برای بازگرداندن استیبل کوین وجود ندارد، کاربران در صورت سقوط، سرمایه‌های خود را از دست می‌دهند.

ترجمه شده توسط مجله خبری نیپوتو