هارد کپ (hard cap) چیست؟

هارد کپ، حداکثر تعداد کوین یا توکنی است که یک ارز دیجیتال می‌تواند داشته باشد. این محدودیت در کد بلاک‌چین به‌صورت ثابت تعریف شده است. این محدودیت باعث ایجاد کمیابی می‌شود و به مرور می‌تواند ارزش ارز دیجیتال را افزایش دهد.

مثال بارز آن بیت‌کوین (Bitcoin) است. خالق آن، ساتوشی ناکاموتو، هارد کپ ۲۱ میلیونی را برای بیت‌کوین تعیین کرد. صرف‌نظر از میزان تقاضا یا تلاش ماینرها برای تولید بیت‌کوین جدید، تعداد کوین‌ها هیچ‌گاه از ۲۱ میلیون فراتر نخواهد رفت.

چرا هارد کپ اهمیت دارد؟

در این رابطه بخوانید‌ : آلت لیر چیست؟معرفی پلتفرم AltLayer و توکن ALT

کمیابی مطلق در دنیای کریپتو اهمیت زیادی دارد؛ بیت‌کوین مانند طلای دیجیتال است، اما حتی محدودتر. با افزایش تقاضا، قیمت ممکن است بالا برود، زیرا راهی برای تولید کوین‌های جدید وجود ندارد. تنها راه افزایش عرضه، تغییر کد اصلی بیت‌کوین است که در عمل به معنای ایجاد یک ارز جدید خواهد بود.

مقایسه با طلا: اگر همه ناگهان بتوانند طلا استخراج کنند، عرضه افزایش یافته و قیمت کاهش پیدا می‌کند. بیت‌کوین این مشکل را ندارد، زیرا هارد کپ آن ثابت و غیرقابل تغییر است.

هارد کپ در مقابل سافت کپ در ICOها

در دنیای عرضه اولیه ارزها (ICO) نیز اصطلاح «هارد کپ» به کار می‌رود. در اینجا هارد کپ حداکثر مبلغی است که پروژه قصد جمع‌آوری آن را دارد، در حالی که سافت کپ حداقل سرمایه مورد نیاز برای آغاز پروژه است.

سافت کپ مانند حداقل هدف جذب سرمایه است و هارد کپ هدف بلندمدت یا ظرفیت مازاد جمع‌آوری سرمایه را نشان می‌دهد. تعیین هارد کپ بالا، امکان جمع‌آوری بیشتر سرمایه را فراهم می‌کند، اما تضمینی برای رسیدن پروژه به آن مقدار نیست.

در هر دو حالت، چه صحبت از حداکثر عرضه باشد و چه از حداکثر سرمایه‌گذاری، هارد کپ شفافیت و محدودیت مشخصی ایجاد می‌کند.

اهمیت محدودیت ۲۱ میلیون ‌کوین

هارد کپ ۲۱ میلیون بیت‌کوین، باعث کمیابی و ارزشمندی آن شده و بیت‌کوین را به طلای دیجیتال و ابزاری برای ذخیره ارزش تبدیل کرده است. با این حال، هنوز بحث‌هایی وجود دارد که آیا این سقف می‌تواند تغییر کند یا خیر.

هارد کپ بیت‌کوین مانند کد ژنتیکی آن است و یکی از دلایل اصلی ارزش و محبوبیت بیت‌کوین به شمار می‌رود. این محدودیت دیجیتال مشابه کمیابی طلا است و باعث می‌شود مردم بیت‌کوین را ذخیره ارزش بدانند. بیت‌کوین همچنین به‌عنوان ارز شاخص در کلاس دارایی‌های کریپتو شناخته می‌شود.

اما با رشد و تکامل بیت‌کوین، برخی افراد این سؤال را مطرح می‌کنند: آیا امکان تغییر این سقف وجود دارد؟

اثر تغییر هارد کپ بر ارزش بیت‌کوین

همچنین بخوانید : معاملات اسپات (Spot Trading) یا معاملات نقدی چیست؟ چگونه در بازارهای اسپات معامله کنیم؟

تصور کنید کسی ناگهان تصمیم بگیرد طلای بیشتری تولید کند؛ ارزش طلا دیگر همان‌قدر نخواهد بود، درست است؟

این موضوع اساساً اقتصاد عرضه و تقاضاست: با افزایش عرضه، ارزش ادراک‌شده کاهش پیدا می‌کند و بالعکس.

همین موضوع در مورد بیت‌کوین هم صدق می‌کند. سقف ۲۱ میلیونی، در کد اصلی بیت‌کوین توسط ساتوشی ناکاموتو تعریف شده و باعث ایجاد کمیابی دیجیتال واقعی شده است؛ ویژگی‌ای که در ارزهای فیات بسیار نادر است.

حتی در دنیای ارزهای دیجیتال، دارایی‌های برتر دیگری مانند اتر یا سولانا چنین محدودیت اقتصادی ندارند و به‌اندازه بیت‌کوین از نظر کمیابی ارزشمند نیستند.

ذخیره ارزش

بیت‌کوین اغلب به عنوان «طلای دیجیتال» شناخته می‌شود، زیرا مانند طلا، کمیاب است. تنها تعداد محدودی از آن وجود دارد و هیچ کس نمی‌تواند به سادگی بیت‌کوین جدید تولید کند. همین کمیابی بخش بزرگی از ارزش آن را تشکیل می‌دهد.

تمرکززدایی و اعتماد

برخلاف ارزهای فیات که بانک‌های مرکزی می‌توانند هر زمان که بخواهند پول چاپ کنند، عرضه بیت‌کوین ثابت است. این یعنی هیچ کس نمی‌تواند به نفع خود در عرضه بیت‌کوین دست ببرد یا آن را دستکاری کند.

سیاست پولی قابل پیش‌بینی

عرضه بیت‌کوین به لطف رویداد هاوینگ که تقریباً هر چهار سال یک بار اتفاق می‌افتد، با نرخ قابل پیش‌بینی رشد می‌کند. این رویداد پاداش استخراج را نصف می‌کند و ایجاد بیت‌کوین جدید را کندتر می‌سازد تا زمانی که سقف ۲۱ میلیون واحدی محقق شود.

تا سال ۲۰۲۵، بیش از ۱۹.۸ میلیون بیت‌کوین استخراج شده و کمتر از ۱.۲ میلیون باقی مانده است. همین کمیابی یکی از عوامل اصلی ارزش بیت‌کوین است که در حال حاضر حدود ۱۰۰,۰۰۰ دلار برای هر واحد ارزش‌گذاری می‌شود.

پیشنهادهایی برای تغییر سقف ۲۱ میلیونی

اگرچه سقف ۲۱ میلیون بیت‌کوین سنگ بنای بیت‌کوین است، اما اتفاقات گذشته نشان می‌دهد تغییر قوانین اصلی بیت‌کوین بسیار دشوار است.

در سال‌های ابتدایی بیت‌کوین، برخی افراد این سوال را مطرح کردند که آیا مدل تورمی لازم است یا خیر. نگرانی این بود که وقتی همه بیت‌کوین‌ها استخراج شوند، ماینرها انگیزه‌ای برای حفظ امنیت شبکه نخواهند داشت.

اما ساتوشی ناکاموتو یک راهکار داشت: کارمزد تراکنش‌ها. با کاهش پاداش بلاک، کارمزدها به انگیزه اصلی ماینرها تبدیل می‌شوند. این ایده تا امروز به خوبی کار کرده است.

بحث‌های مربوط به اندازه بلاک در ۲۰۱۷ هم نشان داد چقدر تغییر قوانین اصلی بیت‌کوین دشوار است. جامعه بیت‌کوین به‌شدت در مورد افزایش اندازه بلاک اختلاف نظر داشت و این اختلاف در نهایت به هارد فورک و ایجاد بیت‌کوین کش منجر شد.

اگر تغییر چیزی به کوچکی اندازه بلاک می‌تواند چنین اختلافی ایجاد کند، تصور کنید چه اتفاقی می‌افتد اگر کسی بخواهد سقف ۲۱ میلیونی را تغییر دهد.

اگر هارد کپ ۲۱ میلیونی تغییر کند، چه اتفاقی می‌افتد؟

تغییر هارد کپ احتمالاً منجر به هارد فورک خواهد شد، اما تاریخ نشان داده جامعه بیت‌کوین با تمام توان ازکمیابی آن محافظت می‌کند.

با این حال اگر هارد کپ تغییر کند، چه خواهد شد؟ نتیجه به احتمال زیاد فاجعه‌آمیز خواهد بود:

• از دست رفتن اعتماد و اعتبار

اگر سقف عرضه تغییر کند، اعتماد به بیت کوین از بین می‌رود. دستکاری هاردکپ، این عظمت را زیر سؤال می‌برد.

• واکنش بازار و تاثیر بر قیمت

اگر سقف عرضه بیت کوین افزایش یابد، بازار به احتمال زیاد دچار وحشت و فروش گسترده خواهد شد.

• هارد فورک و تقسیم شبکه

اگر پیشنهاد برای تغییر سقف عرضه جدی شود، حتماً به هارد فورک منجر خواهد شد. جامعه بیت‌کوین به دو دسته تقسیم می‌شود: کسانی که از تغییر حمایت می‌کنند و کسانی که مخالف هستند. نتیجه؟ دو نسخه از بیت‌کوین.

• حمایت توسعه‌دهندگان و جامعه

توسعه‌دهندگان اصلی بیت‌کوین باید با این ایده موافقت کنند. اما آن‌ها نگهبان فندامنتال‌های بیت‌کوین هستند و به احتمال زیاد از چیزی که ارزش اصلی شبکه را تهدید کند، حمایت نمی‌کنند.

• موافقت ماینرها

افزایش عرضه باعث کاهش ارزش دارایی‌ها و کاهش سود بلندمدت ماینرها می‌شود. اگر با افزایش عرضه بیت کوین، سختی استخراج کاهش یابد، ماینرها ممکن است حمایت کنند.

• اجماع نودها

حتی اگر توسعه‌دهندگان و ماینرها موافقت کنند، اکثر اپراتورهای نود نیز باید تأیید کنند. نودها ستون شبکه بیت‌کوین هستند و از دیدگاه حاکمیتی، آخرین تصمیم را می‌گیرند.

نقش سرمایه‌گذاران نهادی بزرگ

اگر سرمایه‌گذاران نهادی مانند بلک‌راک و Strategy سرمایه خود را به نسخه فورک‌شده انتقال دهند، ممکن است شروع یک جایگزین برای بیت‌کوین را رقم بزنند.

اما حتی با حمایت سرمایه‌ای بیشتر از بیت‌کوین کش، پذیرش جامعه برای هر فورک ضروری است. هارد کپ بیت‌کوین یکی از مقدس‌ترین اصول آن است که جامعه از آن محافظت می‌کند.

از نظر تئوری می‌توان هارد کپ بیت‌کوین را تغییر داد، چون کد قابل بازنویسی است. اما تغییر هارد کپ اعتماد به بیت کوین را زیر سوال می‌برد.

نتیجه‌گیری

سقف ۲۱ میلیون بیت‌کوین فقط یک عدد نیست؛ یک وعده است که جامعه بیت‌کوین قصد دارد به آن پایبند بماند. بنابراین، اگرچه ایده تغییر سقف جذاب به نظر می‌رسد، احتمال عملی شدن آن به عنوان جایگزین واقعی بیت‌کوین بسیار کم است.

کمیابی بیت‌کوین جاودانه است و همین یکی از دلایلی است که بیت‌کوین را به دارایی‌ای منحصربه‌فرد تبدیل کرده است.

ترجمه شده توسط مجله خبری نیپوتو