به داده ها یا اطلاعات اضافی که می توان به تراکنش های کریپتو در یک بلاک چین افزود متادیتا (metadata) یا ابرداده در تراکنش های بلاک چین گفته می شود.

اگرچه وظیفه اصلی یک بلاک چین، مستندسازی و احراز هویت انتقال دارایی‌های دیجیتال، از جمله ارزهای دیجیتالی مانند اتر (ETH) یا بیت‌کوین (BTC) است، ابرداده‌ها به کاربران اجازه می‌دهند اطلاعات بیشتری را به تراکنش‌های خود اضافه کنند.

متادیتا داده ای در مورد داده است. در زمینه تراکنش‌های بلاک چین، شامل اطلاعاتی می‌شود که مستقیماً با انتقال ارز دیجیتال مرتبط نیستند، اما می‌توانند عملکرد تراکنش را بهبود بخشند.

در این رابطه بخوانید‌ : ضرر ناپایدار (impermanent loss) چیست و چگونه از آن در امان بمانیم؟

دو نوع اصلی ابرداده در تراکنش های بلاک چین وجود دارد:

ابرداده آن چین On-chain

از آنجایی که این ابرداده بلافاصله در بلاک چین ذخیره می شود، بخشی از داده های تراکنش است. هر کسی که به بلاک چین دسترسی داشته باشد می تواند آن را ببیند. اطلاعاتی مانند برچسب‌های تراکنش، یادداشت‌ها یا ارجاع به قراردادها یا اسناد خارجی همگی در ابرداده‌های آن چین یافت می‌شوند.

ابرداده آف چین Off-chain

این داده ها در تراکنش ارجاع داده می شوند اما مستقیماً روی بلاک چین نگهداری نمی شوند. لینک هایی به سایر محتواها، مانند فایل‌ها، اسناد یا نشانی‌های وب که جزئیات بیشتری درباره تراکنش ارائه می‌دهند، می‌توانند در ابرداده های آف چین گنجانده شوند. ابرداده آف چین ابزاری است که کاربران می توانند از آن برای نظم بیشتر در بلاک چین استفاده کنند.

نحوه ذخیره متادیتاهای آن چین و آف چین

همچنین بخوانید : چرخه بازار چیست؟ و چه عواملی بر آن تاثیر گذارند؟

ابرداده‌های آن چین مانند جزئیات تراکنش، کد قرارداد هوشمند و ویژگی‌های توکن، از ساختار داده‌های بلاک چین جدایی‌ناپذیر هستند و به‌طور دائم در گره‌های شبکه ذخیره و تکثیر می‌شوند. در مقابل، ابرداده‌های آف چین به صورت خارجی ذخیره می‌شوند و با استفاده از منابع رمزنگاری، کارایی و انعطاف‌پذیری بلاک چین را افزایش می‌دهند.

ساختار داده بلاک چین درواقع حاوی ابرداده های آن چین است. این اطلاعات به طور دائم در تمام گره‌های شبکه ذخیره و تکثیر می‌شوند و بخشی از دفتر کل بلاک چین را تشکیل می‌دهند. اکثر ابرداده های آن چین در تراکنش های واقعی نگهداری می شوند. در بلاک چین، هر تراکنش دارای یک داده ورودی یا payload با ابرداده مربوطه است. به عنوان مثال، فرستنده، گیرنده، مبلغ و تاریخ تراکنش به عنوان ابرداده آن چین هنگام ارسال ارز دیجیتال بین آدرس‌ها ثبت می‌شود.

در قراردادهای هوشمند کد قرارداد و داده‌های همراه به‌عنوان ابرداده آن چین روی بلاک چین نگهداری می‌شوند که توابع، متغیرهای حالت و داده های مربوط به قرارداد را پوشش می دهند. هر بلاک دارای سرصفحه‌هایی است که ابرداده‌های خاصی را ارائه می‌کند که به راحتی برای تأیید قابل دسترسی است، مانند برچسب های زمانی بلاک، شماره‌های بلاک و شناسه‌های تراکنش. ابرداده‌های مربوط به ویژگی‌های توکن (به عنوان مثال، نام توکن، نماد، عرضه) اغلب در بلاک چین برای توکن‌هایی مانند ERC-721 و ERC-20 اتریوم Ethereum نگهداری می‌شوند.

در مقابل، ابرداده‌های آف چین خارج از بلاکچبن ذخیره می‌شوند. می‌توان آنها را در مکان‌های مختلفی از جمله راه‌حل‌های مقیاس‌پذیری آف چین مانند لایتنینگ نتورک Lightning Network، سیستم‌های ذخیره‌سازی غیرمتمرکز مانند سیستم فایل بین سیاره‌ای (IPFS) و پایگاه‌های داده خارجی نگهداری کرد. بلاک چین از هش ها یا اشاره گرهای رمزنگاری برای ارجاع به ابرداده های آف چین استفاده می کند، که فضایی را در بلاک چین برای ذخیره سازی داده های بزرگتر یا کم اهمیت تر آزاد می کند، تراکم را کاهش می دهد و به اپلیکیشن هایی که به اطلاعات خصوصی یا پویا نیاز دارند انعطاف پذیری می بخشد.

نمونه هایی از ابرداده در تراکنش های بلاک چین

ابرداده در بلاک چین شامل برچسب زمانی timestamps، جزئیات تراکنش، داده‌های قرارداد هوشمند، امضاهای دیجیتال، هزینه‌های گس، لینک‌های IPFS، اطلاعات اوراکل و ابرداده توکن غیرمثلی (NFT) است که قابلیت‌های متنوع و ذخیره‌سازی اطلاعات را در شبکه بلاک چین ممکن می‌سازد.

برچسب زمانی

بلاک های یک بلاک چین هر کدام حاوی یک برچسب زمانی هستند که لحظه اضافه شدن بلاک به زنجیره را نشان می دهد. زمان بندی تراکنش از طریق این ابرداده ثبت می شود.

جزئیات تراکنش

آدرس‌های فرستنده و گیرنده، مبالغ تراکنش و شناسه‌های متمایز تراکنش تنها چند نمونه از ابرداده‌هایی هستند که می‌توان با هر تراکنش در یک بلاک چین گنجاند.

داده های قرارداد هوشمند

پارامترها و داده‌های ورودی مورد نیاز برای قرارداد ممکن است در ابرداده ها در هنگام اجرای قراردادهای هوشمند در بلاکچبن گنجانده شوند.

امضای دیجیتال

برای تایید مشروعیت تراکنش ها و نشان دادن مالکیت، ابرداده حاوی امضای دیجیتال است.

هزینه های گس

در بلاک چین‌هایی مانند اتریوم، ابرداده ممکن است شامل جزئیات مربوط به هزینه‌های گس مرتبط با پردازش تراکنش‌ها باشد. ماینرها و اعتبارسنج ها برای اولویت بندی تراکنش ها به این اطلاعات نیاز دارند.

لینک های IPFS

لینک های IPFS، یک سیستم ذخیره‌سازی فایل غیرمتمرکز، را می‌توان در ابرداده‌های بلاک چین پیدا کرد. کاربران می توانند با بازیابی یک مرجع، معمولاً به شکل هش، به فایل IPFS و داده های موجود در بلاک چین دسترسی داشته باشند. فایل‌های بزرگ، از جمله تصاویر، ویدیوها یا اسناد مربوط به دارایی‌های آن چین مانند NFT را می‌توان با استفاده از این روش ذخیره کرد.

اوراکل

اوراکل ها سرویس های خارجی هستند که امکان دسترسی قراردادهای هوشمند به داده های دنیای واقعی را فراهم می کنند. اطلاعات این اوراکل ها ممکن است در ابرداده های بلاک چین برای فعالیت قرارداد هوشمند گنجانده شود.

ابرداده توکن NFT

توکن های NFT اغلب حاوی ابرداده، مانند سازندگان، توضیحات و سایر جزئیات مربوط به دارایی های دیجیتالی یا فیزیکی هستند.

چگونه ابرداده را به تراکنش بلاک چین اضافه کنیم؟

زمانی که کاربر می خواهد متادیتا را به یک تراکنش بلاک چین اضافه کند، می تواند این کار را از طریق یک قرارداد هوشمند انجام دهد، که یک قرارداد خوداجرا با شرایط از پیش تعیین شده در آن کدگذاری شده است.

اتریوم به دلیل توانایی خود در گنجاندن ابرداده در تراکنش‌ها از طریق قراردادهای هوشمند شناخته شده است و فرآیند آن به شرح زیر است:

یک قرارداد هوشمند ایجاد کنید

قبل از افزودن ابرداده باید یک قرارداد هوشمند ایجاد شود. دستورالعمل‌هایی درباره مکان و نحوه ذخیره ابرداده در این قرارداد گنجانده شده است. ابرداده را می توان در متغیری ذخیره کرد که معمولاً به صورت رشته ای تعریف شده است.

در مثال بالا، قرارداد هوشمند به نام MyContract دارای یک متغیر ابرداده قابل خواندن برای عموم است و دارای تابعی به نام setMetadata است که امکان به روز رسانی ابرداده را فراهم می کند.

تعامل با قرارداد هوشمند

فرد باید با ارسال یک تراکنش برای افزودن ابرداده به تراکنش بلاک چین با قرارداد هوشمند ارتباط برقرار کند. این کار را می توان با استفاده از کتابخانه هایی مانند web3.js یا ethers.js یا از طریق اپلیکیشن های کیف پول اتریوم انجام داد.

تایید ابرداده

با تعامل با قرارداد هوشمند و خواندن متغیر ابرداده، هر کسی می‌تواند پس از تایید تراکنش و اضافه شدن آن به بلاک چین، ابرداده را تأیید کند. با این حال، بسیار مهم است که به یاد داشته باشید ملاحظاتی مانند هزینه های گس، امنیت و حریم خصوصی باید در هنگام افزودن ابرداده به تراکنش بلاک چین در نظر گرفته شود.

کاربردهای ابرداده بلاکچین

ابرداده بلاک چین در طیف وسیعی از صنایع از جمله مدیریت زنجیره تامین، هویت دیجیتال، قراردادهای هوشمند، NFT ها و مراقبت های بهداشتی کاربرد دارد.

مدیریت زنجیره تامین

کسب‌وکارها می‌توانند با گنجاندن تولید محصول، حمل‌ونقل و ابرداده‌های مرتبط با کیفیت در بلاکچین، قابلیت ردیابی و شفافیت را بهبود بخشند. به عنوان مثال، یک تولید کننده مواد غذایی می تواند اطلاعات مربوط به منشأ مواد غذایی، عبور آنها از زنجیره تامین و بررسی های کیفی را پیگیری کند.

این اطلاعات برای رفع کلاهبرداری، تضمین رعایت قوانین و تأیید ضروری است. علاوه بر این، مشتریان می توانند از این ابرداده برای تصمیم گیری آگاهانه در مورد کالاهایی که خریداری می کنند استفاده کنند.

هویت دیجیتال و احراز هویت

از ابرداده های بلاک چین می توان برای مدیریت امن و حفظ اعتبار داده های شخصی استفاده کرد. افراد مسئول داده های خود هستند و می توانند دسترسی به این اطلاعات را محدود کنند، که احتمال سرقت هویت و نقض حریم خصوصی را کاهش می دهد. شرکت‌ها، دولت‌ها و مؤسسات آموزشی می‌توانند از این فناوری برای بهبود امنیت خدمات و تسریع فرآیندهای تأیید هویت استفاده کنند.

قراردادهای هوشمند

حوزه دیگری که در آن ابرداده بلاک چین ضروری است، قراردادهای هوشمند هستند. ابرداده توسط این قراردادهای خوداجرا برای تصمیم گیری در مورد زمان و نحوه اجرای یک شرط خاص استفاده می شود. برای مثال، یک قرارداد هوشمند بیمه می‌تواند از داده‌های هواشناسی به‌عنوان ابرداده برای شروع فوری پرداخت‌ها برای بیمه‌گذارانی که تحت تأثیر شرایط آب و هوایی نامطلوب هستند، استفاده کند.

توکن های NFT و دارایی های دیجیتال

توکن های NFT و دارایی های دیجیتال اغلب از اطلاعات بلاک چین برای ارائه کلکسیون های دیجیتال، معنا و ارزش آثار هنری و دارایی استفاده می کنند. اطلاعات مربوط به مبدع، تاریخچه مالکیت و ویژگی های آیتم دیجیتال نمونه هایی از ابرداده هستند.

سوابق مراقبت های بهداشتی و امنیت داده ها

علاوه بر این، بخش مراقبت های بهداشتی از ابرداده های بلاک چین برای مدیریت ایمن سوابق بیماران و تضمین یکپارچگی داده ها استفاده می کند. سوابق پزشکی، فرم‌های رضایت بیمار و گزارش‌های دسترسی به داده‌ها، همگی می‌توانند در ابرداده‌ها ذخیره شوند و امنیت و حریم خصوصی اطلاعات سلامتی را بهبود ببخشند. علاوه بر این، ارتباط بین سیستم های مختلف مراقبت های بهداشتی را تسهیل می کند و به پزشکان اجازه می دهد تا به اطلاعات حیاتی پزشکی دسترسی سریعتری داشته باشند.

چالش های مرتبط با ابرداده بلاک چین

غلبه بر چالش‌ها در ابرداده‌های بلاک چین، از جمله مشکلات مقیاس‌پذیری، نگرانی‌های امنیتی داده‌ها و قابلیت اطمینان اوراکل، برای پیشرفت پایدار فناوری و پذیرش گسترده ضروری است.

نگرانی‌ها در مورد مقیاس‌پذیری و هزینه‌های ذخیره‌سازی مهم هستند، زیرا شبکه‌های بلاک چین با افزایش اندازه، می‌توانند کارایی خود را از دست دهند و به منابع بیشتری نیاز داشته باشند. حجم زیادی از ذخیره سازی داده در بلاک چین ممکن است معماری شبکه را تحت فشار قرار دهد.

مسئله دیگر امنیت و حفظ حریم خصوصی داده ها است، به ویژه در زمینه داده های خصوصی یا حساس. شفافیت بلاک چین ممکن است با مقررات حفظ حریم خصوصی در تضاد باشد، بنابراین پیاده سازی و طراحی آن باید با دقت انجام شود. علاوه بر این، قابلیت اطمینان برنامه‌های بلاک چین و قراردادهای هوشمند ممکن است در صورت وابستگی به اوراکل‌ها برای بازیابی داده‌های خارجی، تحت تأثیر ورودی‌های داده‌ مخرب یا نادرست باشد.

پرداختن به این چالش ها برای ادامه توسعه و پذیرش فناوری بلاک چین در صنایع مختلف بسیار مهم است. غلبه بر این موانع در ابرداده بلاک چین نیازمند یک استراتژی متنوع است.

از رمزگذاری و بلاک چین های مجاز می توان برای بهبود امنیت داده ها و حفظ حریم خصوصی داده های حساس استفاده کرد. قابلیت اطمینان Oracle را می توان با استفاده از منابع داده متعدد برای مکانیسم های اعتبارسنجی تضمین کرد. از این رو، ابرداده های بلاک چین ممکن است با کمک پروتکل های امنیتی قوی، فناوری ابداعی و طراحی دقیق کارآمدتر و ایمن تر شوند.

ترجمه شده توسط مجله خبری نیپوتو