مایکل سیلر، رئیس اجرایی شرکت استراتژی (Strategy)، اخیراً پیشنهاد داده که دولت‌ها نوعی سیستم مالی جدید ایجاد کنند: پلتفرم‌های بانکی دیجیتال تحت نظارت، که پشتوانه آن‌ها ذخایر بیت کوین و ابزارهای اعتباری توکنیزه شده باشد.

این دیدگاه در جریان سخنرانی سیلر در کنفرانس بیت‌کوین MENA در ابوظبی مطرح شد و همسو با نگرش کلی اوست. اینکه دارایی‌های دیجیتال می‌توانند در چارچوب‌های مالی سنتی ادغام شوند.

در این رابطه بخوانید‌ : نحوه ایجاد درآمد غیرفعال ارز دیجیتال از طریق مسترنودها

سرمایه‌گذاری Strategy روی بیت‌کوین، پشتیبان این دیدگاه

این پیشنهاد در حالی مطرح شده که شرکت Strategy به‌طور مستمر در حال افزایش ذخایر بیت‌کوین خود است. به‌عنوان مثال، اخیراً ۱۰,۶۲۴ بیت‌کوین به ارزش حدود ۹۶۲.۷ میلیون دلار خریداری کرده است. اکنون مجموع دارایی بیت‌کوینی این شرکت به ۶۶۰,۶۲۴ BTC رسیده است.

این حجم از سرمایه‌گذاری نشان‌دهنده اعتقاد راسخ سیلر به نقش بلندمدت دارایی‌های دیجیتال در نظام‌های مالی جهانی است.

مدل سیلر: بانکداری دیجیتال با پشتوانه بیت کوین

سیلر در طرح خود از تجربه شرکت Strategy در زمینه ابزارهای مالی مبتنی بر بیت‌کوین بهره گرفته است. اوایل سال ۲۰۲۵، این شرکت از محصولی به نام STRC رونمایی کرد. نوعی سهام ممتاز با ویژگی‌هایی شبیه ابزارهای بازار پول.

STRC با نرخ سود متغیر طراحی شده تا قیمت آن نزدیک به ارزش اسمی‌اش باقی بماند. ارزش بازار این ابزار اکنون حدود ۲.۹ میلیارد دلار است. هرچند این ابزار با ایده‌های سیلر هم‌راستا است، اما همچنان در چارچوب بازارهای سنتی و تحت تأثیر عواملی مانند نقدشوندگی و احساسات سرمایه‌گذاران عمل می‌کند.

ساختار پیشنهادی سیلر: تلفیق وثیقه بیت‌کوینی با حساب‌های دیجیتال

سیلر مدلی را توصیف می‌کند که در آن، بانک‌های مجاز ملی حساب‌های دیجیتالی ارائه می‌دهند که با ترکیبی از بیت‌کوین بیش‌وثیقه‌شده (Overcollateralized)، ابزارهای بدهی توکنیزه‌شده و ذخایر فیات پشتیبانی می‌شوند.

طبق طرح او، ترکیب پشتیبانی این حساب‌ها به این صورت است:

• ۸۰٪ ابزارهای اعتباری توکنیزه‌شده
• ۲۰٪ ذخایر فیات
• به‌علاوه یک ۱۰٪ حاشیه ذخیره مازاد برای اطمینان از نقدینگی و ثبات

برای بخش رمزارزی، سیلر پیشنهاد یک نسبت وثیقه ۵:۱ را می‌دهد، یعنی میزان وثیقه باید ۵ برابر تعهدات اعتباری باشد.

به گفته او، چنین ساختاری می‌تواند به‌عنوان محصول بانکی دیجیتال با نظارت کامل، راهی برای ورود امن‌تر سرمایه‌گذاران به بازار دارایی‌های جدید باشد. او همچنین معتقد است که کشورهایی که این چارچوب را اجرا کنند، می‌توانند توجه پس‌اندازکنندگان جهانی را به خود جلب کنند.

📌 آیا می‌دانستید؟ مایکل سیلر در سال ۱۹۸۹ شرکت Strategy (با نام اولیه MicroStrategy) را بنیان‌گذاری کرد. این شرکت در ابتدا در زمینه هوش تجاری و تحلیل داده فعالیت داشت، اما بعدها به‌دلیل استراتژی سرمایه‌گذاری گسترده در بیت‌کوین شهرت یافت.

چرا کشورها باید به مدل‌های جدید بانکی فکر کنند؟

سیلر اشاره کرد که در بسیاری از کشورها مانند ژاپن، بخش‌هایی از اروپا و سوئیس، نرخ سود سپرده تقریباً صفر است. در کشورهایی با نرخ سود بالاتر مثل آمریکا نیز، مردم نرخ سود بانکی را با بازده صندوق‌های بازار پول مقایسه می‌کنند.

او معتقد است این وضعیت باعث شده بسیاری از سرمایه‌گذاران به‌دنبال بازده بیشتر در بازارهایی مانند اوراق قرضه شرکتی باشند. بنابراین دولت‌ها باید بررسی کنند که آیا می‌توان از دارایی‌های دیجیتال به‌عنوان وثیقه امن استفاده کرد و گزینه‌های پس‌اندازی امن‌تری فراهم آورد یا خیر.

همچنین بخوانید : ارزش گذاری کاملا رقیق شده (FDV) در بازار کریپتو چیست؟

رقابت جهانی برای جذب سرمایه؛ نقش بانکداری دیجیتال

سیلر تأکید کرد که جریان سرمایه جهانی وابسته به عواملی مانند قوانین شفاف، نهادهای معتبر و تنوع خدمات مالی است. به گفته او، کشوری که قوانین درستی در زمینه بانکداری دیجیتال داشته باشد، می‌تواند سرمایه‌گذاران بین‌المللی را جذب کند.

او پیش‌بینی کرد که یک کشور با اجرای چنین چارچوبی می‌تواند بین ۲۰ تا ۵۰ تریلیون دلار سرمایه جذب کند و خود را به‌عنوان مرکز جهانی بانکداری دیجیتال مطرح سازد.

📌 آیا می‌دانستید؟ قبل از ورود به فضای رمزارز، مایکل سیلر با کتابی به نام The Mobile Wave معروف شد. اثری که پیش‌بینی می‌کرد فناوری موبایل نحوه ارتباط و تجارت جهانی را متحول خواهد کرد.

اگر کشورها به مدل بانکداری دیجیتال با پشتوانه بیت‌کوین روی آورند، چه اتفاقی می‌افتد؟

در صورت اجرای مدل‌های بانکداری دیجیتال مبتنی بر بیت کوین، مجموعه‌ای از تحولات می‌تواند در سیستم‌های مالی رخ دهد. در ادامه، مروری کوتاه بر پیامدهای احتمالی این رویکرد ارائه می‌شود:

نوآوری در طراحی محصولات مالی

بانکی دیجیتال و تحت نظارت که از وثیقه‌های ترکیبی (از جمله بیت‌کوین، ابزارهای اعتباری توکنیزه‌شده و ذخایر فیات) استفاده می‌کند، نمایانگر نوع جدیدی از محصول مالی خواهد بود. این مدل می‌تواند بازارهای اعتباری سنتی را با دارایی‌های دیجیتال پیوند دهد و ساختاری متفاوت و نوآورانه ایجاد کند.

موقعیت‌یابی راهبردی در حوزه مالی دیجیتال

کشورهایی که مدل بانکداری بیت‌کوینی را آزمایش می‌کنند، می‌توانند ارزیابی کنند که آیا این چارچوب‌ها به تقویت نظام مالی آن‌ها کمک می‌کند یا خیر. البته موفقیت این رویکرد بستگی زیادی به عوامل قانون‌گذاری، اقتصادی و فناوری خواهد داشت.

تحول در زیرساخت‌های بانکی

ایجاد بانک‌هایی با پشتوانه بیت‌کوین نیازمند چارچوب‌های نظارتی جدید، استانداردهای حسابرسی نوین و روش‌های دقیق ارزیابی ریسک است. همچنین این مدل باید با قوانین فعلی مربوط به دارایی‌های دیجیتال هماهنگ باشد.

📌 آیا می‌دانستید؟ شرکت Strategy یکی از بزرگ‌ترین هلوردهای شرکتی بیت‌کوین در جهان است و طی سال‌ها، صدها هزار بیت‌کوین خریداری کرده است.

تردیدها و چالش‌های احتمالی در مسیر تحقق ایده سیلر

پیشنهاد سیلر مبنی بر تلفیق بیت کوین با نظام بانکی سنتی، بحث‌های زیادی را در محافل مالی به‌راه انداخته است. در ادامه به مهم‌ترین دغدغه‌ها و چالش‌های مرتبط اشاره می‌کنیم:

نوسانات قیمتی بیت‌کوین

در تاریخ ۱۲ دسامبر ۲۰۲۵، قیمت بیت‌کوین حدود ۹۰,۰۰۰ دلار بوده که ۲۹٪ پایین‌تر از سقف تاریخی‌اش در اکتبر ۲۰۲۵ یعنی ۱۲۶,۰۸۰ دلار است. با این حال، در مقایسه با ۱۵ دسامبر ۲۰۲۰ (حدود ۱۹,۴۲۰ دلار) بیت‌کوین رشد تقریبی ۳۶۰ درصدی داشته است.

با وجود این رشد بلندمدت، نوسانات شدید قیمتی بیت‌کوین باید به‌عنوان یک عامل جدی در طراحی هر نوع سیستم بانکی با پشتوانه دارایی دیجیتال در نظر گرفته شود.

ریسک نقدشوندگی و فشارهای بازار

یکی دیگر از نگرانی‌ها، توانایی ابزارهای اعتباری با پشتوانه بیت کوین در مدیریت سناریوهای برداشت سریع و ناگهانی سرمایه است.

به‌عنوان مثال، «جاش ماندل»، معامله‌گر پیشین شرکت Salomon Brothers، درباره ریسک نقدشوندگی در ابزارهایی مشابه STRC هشدار داده است. او اشاره کرده که در صورت تغییرات شدید شرایط بازار، این ابزارها ممکن است آسیب‌پذیر باشند.

این دغدغه‌ها نشان می‌دهد که هر مدل بانکی مبتنی بر بیت‌کوین باید دارای تست‌های تنش‌زا، ارزیابی ریسک‌های سیستماتیک و سازوکارهای محافظتی دقیق باشد.

چالش‌های نظارتی و اجرایی

برای راه‌اندازی یک سیستم بانکداری ملی با پشتوانه بیت‌کوین، کشورها باید موارد زیر را با دقت اجرا کنند:

• تعاریف حقوقی روشن
• نظارت مؤثر و دائمی
• چارچوب‌های مدیریت ریسک قوی
• هماهنگی با استانداردهای بین‌المللی بانکداری

رسیدن به این الزامات، هم از نظر سیاست‌گذاری و هم اجرایی، چالش‌های جدی برای هر دولتی به همراه خواهد داشت.

جمع‌بندی: آیا بانک‌های بیت‌کوینی آینده نظام مالی خواهند بود؟

پیشنهاد مایکل سیلر برای ایجاد بانک‌های دیجیتال با پشتوانه بیت‌کوین، یک تحول ریشه‌ای در ساختار سنتی نظام‌های مالی محسوب می‌شود. این مدل، ترکیبی از دارایی‌های دیجیتال، ابزارهای اعتباری توکنیزه‌شده و ذخایر فیات را ارائه می‌دهد و می‌تواند بستری برای جذب سرمایه‌گذاران جهانی، افزایش تنوع محصولات مالی و ارتقای نوآوری در زیرساخت‌های بانکی باشد.

با این حال، چالش‌هایی چون نوسانات شدید قیمت بیت کوین، ریسک‌های نقدشوندگی، و الزامات سخت‌گیرانه نظارتی و حقوقی باعث شده این مسیر، نیازمند دقت و برنامه‌ریزی بلندمدت باشد.

کشورهایی که مایل به پیشگامی در حوزه بانکداری دیجیتال هستند، باید با تدوین مقررات شفاف، ایجاد استانداردهای جدید و سازگاری با سیستم‌های بین‌المللی، زمینه را برای اجرای موفق این مدل فراهم کنند. اگر این زیرساخت‌ها به‌درستی پیاده‌سازی شوند، مدل پیشنهادی سیلر می‌تواند آینده‌ای متفاوت برای نظام مالی جهانی رقم بزند.

ترجمه شده توسط مجله خبری نیپوتو