پروژه ZKsync اعلام کرده است که نخستین بلاک‌چین رول‌آپ مبتنی بر دانش صفر (Zero-Knowledge) در شبکه اتریوم، سال آینده میلادی به پایان عمر خود می‌رسد. به گفته تیم توسعه‌دهنده، این اقدام یک «پایان منظم و برنامه‌ریزی‌شده» است، زیرا ZKsync Lite مأموریت خود را به‌طور کامل انجام داده است.

پایان رسمی ZKsync Lite در ۲۰۲۶

در بیانیه‌ای که روز یکشنبه در شبکه X منتشر شد، ZKsync نوشت:

«در سال ۲۰۲۶ قصد داریم ZKsync Lite (یا همان ZKsync 1.0)، اولین رول‌آپ ZK خود روی اتریوم را بازنشسته کنیم. این یک فرآیند پایان کنترل‌شده است و هیچ تأثیری بر سایر سیستم‌های ZKsync ندارد.»

در این رابطه بخوانید‌ : تفاوت ETFهای بیت کوین با ETF های طلا در چیست؟

تیم توسعه‌دهنده افزود:

«ZKsync Lite یک اثبات مفهوم انقلابی بود که ایده‌های کلیدی برای ساخت سیستم‌های ZK در مقیاس تولید را تأیید کرد. این پروژه مأموریت خود را انجام داد: اثبات قابلیت‌ها و هموار کردن مسیر برای نسل بعدی.»

از اثبات مفهوم تا نسل جدید ZKsync

شرکت Matter Labs در سال ۲۰۲۰ پروژه ZKsync Lite را راه‌اندازی کرد. هدف از این شبکه، انجام سریع تراکنش‌ها و ساخت توکن‌های غیرمثلی (NFT) بود. با این حال، به دلیل عدم پشتیبانی از قراردادهای هوشمند، کاربرد آن محدود باقی ماند.

ZKsync Lite نخستین شبکه‌ای بود که از اثبات اعتبار (Validity Proofs) استفاده می‌کرد؛ روشی که در همان لحظه، صحت تراکنش را قبل از ارسال نهایی به شبکه اصلی اتریوم تأیید می‌کرد.

در اوایل سال ۲۰۲۳، پس از معرفی نسخه جدید ZKsync Era با پشتیبانی از قراردادهای هوشمند (zkEVM)، شرکت Matter Labs توسعه ZKsync Lite را متوقف کرد.

وضعیت کاربران و دارایی‌ها

به گفته تیم ZKsync، کاربران ZKsync Lite فعلاً نیازی به اقدام فوری ندارند و شبکه طبق روال گذشته فعالیت می‌کند.

«دارایی‌ها امن هستند و برداشت‌ها به شبکه اصلی (L1) تا پایان فرآیند ادامه خواهد داشت.»

تیم توسعه تأکید کرد که سایر محصولات ZKsync تحت تأثیر این تغییر قرار نمی‌گیرند و جزئیات مربوط به زمان‌بندی و فرآیند مهاجرت به‌زودی اعلام خواهد شد.

وضعیت فعلی شبکه و آمارها

طبق داده‌های DefiLlama، در حال حاضر حدود ۵۰ میلیون دلار دارایی در این شبکه قفل شده است، اما داده‌های L2BEAT نشان می‌دهد در ۲۴ ساعت گذشته تنها ۳۳۰ تراکنش کاربری در آن انجام شده است.

جهت مقایسه، شبکه جدید ZKsync Era دارای ارزش کل قفل‌شده (TVL) معادل ۳۶.۴ میلیون دلار است و بیش از ۲۲ هزار عملیات کاربری در روز گذشته ثبت کرده است.

آینده ZKsync و تغییرات احتمالی

به‌نظر می‌رسد بلاک‌چین ZKsync در آینده دستخوش تغییرات بیشتری شود. ماه گذشته، الکس گلوچوفسکی، یکی از بنیان‌گذاران پروژه، پیشنهادی برای بازطراحی توکن حاکمیتی ZKsync ارائه کرد تا تمرکز بیشتری بر «کاربرد اقتصادی» آن داشته باشد و توکن را به کارمزدهای شبکه گره بزند.

همچنین بخوانید : معاملات اسپات (Spot Trading) یا معاملات نقدی چیست؟ چگونه در بازارهای اسپات معامله کنیم؟

ترجمه شده توسط مجله خبری نیپوتو